Junak a tablica rejestracyjna

You are currently viewing Junak a tablica rejestracyjna
Tablice rejestracyjna przednia, lata 1950-1956

Nie tak dawno, nasz nowy kolega Piotr, chcąc zrobić sobie tablicę na błotnik z napisem „M07-350cm3” do swego nowego nabytku, zadał mi pytanie – a jak ona powinna wyglądać ?

Zdjęcie z galerii inż. Kazimierza Kubiaka

Niby nic wielkiego, więc śmiało zacząłem poszukiwania od wymiarów, jakie wówczas obowiązywały, tym bardziej, że kiedyś migła mi ustawa z takimi rysunkami.

Jak wszyscy wiemy im dalej w las tym więcej drzew. Próbując usystematyzować wiedzę w tym zakresie przebrnąłem okres, kiedy tablica na przednim błotniku była wymagana, ale tak pomyślałem jak już tak daleko zaszedłem to sprawdźmy jak było w późniejszych okresach. I tak oto powstał poniższy artykuł, którym i z wami chciałbym się podzielić.

 

1. Wstęp

Historia tablic rejestracyjnych w Polsce jest nader ciekawa i dla pojazdów silnikowych sięga początków odzyskania niepodległości w 1918 roku. Niemniej pomysł rejestracji i oznakowania pojazdów kołowych zrodził się dużo wcześniej, bo pierwsze wzmianki są już datowane na rok 1845 i dotyczył łódzkich dorożek. Dla zainteresowanych poznaniem całościowym zagadnienia polecę literaturę: Historia polskich tablic rejestracyjnych – Jacek Jaruga; Wydawnictwo Tabla, 2007 (204 strony, format 18×25 cm, + wkładka + CD)

Historia polskich tablic rejestracyjnych

Z racji tego, że naszym bohaterem jest Junak skupimy się na tablicach motocyklowych z lat jego produkcji. Przytoczymy tu tylko wygląd tablic zwykłych, pominiemy tymczasowe, wojskowe i inne z racji ich krótkiego okresu użytkowania lub rzadkości występowania.
Okresy, na jakie można podzielić występowanie poszczególnych typów i rozwiązań w kontekście Junaka to:

1. Lata 1950 – 1956
2. Lata 1956 – 1962
3. Lata 1962 – 1976
4. Lata 1976 – 2000
5. Lata 2000 – do dziś

 

2. Lata 1950 – 1956

Zaczynamy od ro­ku 1950. Ktoś spyta dlaczego ten okres?, powodów jest co najmniej 31.
Powód nr 1 to pierwsza prezentacja Junaka na wystawie wrocławskiej 8.08.1954

Junak M07 na wystawie we Wrocławiu 8.08.1954

Nie znamy co prawda historii losów tego egzemplarza i trudno powiedzieć czy był on kiedykolwiek zarejestrowany, ale sam fakt że jest, upoważnia nas do zajęcia się i tym okresem.

Pozostałe min 30 szt powodów to to, że pod koniec 1956 roku powstaje partia próbna 30 motocykli w SFM.

Pokrótce, zatem jak wyglądały tablice rejestracyjne w tym okresie.

W roku 1950 po raz kolejny od zakończenia II wojny światowej zmie­nił się po­dział ad­mi­ni­stra­cyj­ny kra­ju. Utworzono wówczas nowe województwa – zielonogórskie, koszalińskie i opolskie (przemianowano również województwo pomorskie na województwo bydgoskie i województwo śląskie na województwo katowickie), zwiększając tym samym liczbę województw do 17. Podział administracyjny wyglądał wówczas jak na poniższej mapie.

 

Podział administracyjny i wyróżniki w 1950 roku

W okresie tym obowiązywało Rozporządzenie Ministrów Komunikacji, Spraw Wewnętrznych i Spraw Wojskowych z dnia 27 października 1937 (Dz.U. 1937 nr 85 poz. 616)

Umiejscowienie tablic na motocyklu opisywał §33 pkt 3:

§33 (1) Tablice rejestracyjne powinny być umieszczone na miejscu widocznym i zabezpieczone od zabłocenia w płaszczyznach pionowych i przytwierdzone do pojazdu w sposób trwały. Tablice ze znakami próbnymi mogą być przytwierdzone w sposób tymczasowy, lecz zabezpieczający od zagubienia.

(3) Na motocyklach tylna tablica rejestracyjna lub tablica ze znakiem próbnym powinna być tak umieszczona, aby krawędź pozioma tablicy była prostopadła do osi podłużnej pojazdu, tablica zaś przednia powinna być umieszczona wzdłuż jego osi podłużnej.

Sam wygląd tablic początkowo regulowało zarządzenie Ministra Komunikacji z 26 stycznia 1937 roku (Dz. Urz. MK 1937 nr 5, poz. 34) gdzie oprócz wymiarów podano również krój czcionki.

Wymiary tablic motocyklowych wg Dz. Urz. MK 1937 nr 5, poz. 34
Krój czcionki do tablic motocyklowych wg Dz. Urz. MK 1937 nr 5, poz. 34

Oczywiście samo kodowanie ulegało modyfikacjom w okresie powojennym kilkukrotnie. Były one drukowane w regulacjach, okólnikach i zarządzeniach. Jednym z nich było wydane w dniu 27.02.1947 roku przez Ministra Komunikacji zarządzenie, które wprowadza między innymi nazwę województwa na tablicę.   

Wymiary tablic motocyklowych wg Zarządzenia z 1947 r.
Krój czcionki do numerów rejestracyjnych motocyklowych wg Zarządzenia z 1947 r.
Krój czcionki do nazw miast wg Zarządzenia z 1947 r.

Tak czy inaczej, finalnie po roku 1950 na tablicach motocyklowych stosowano układ 2 litery + 4 cyfry oraz nazwa województwa (tylko na tylnej tablicy rejestracyjnej).

Litery były tylko częścią wyróżnika pojazdu, (nie oznaczały przeznaczenia motocykla jak to było przed rokiem 1950). Dopuszczone były następujące pary liter: EG EJ EL EM EN EP ER ES ET EW EZ GE GJ GL GM GN GR GS GT GW GZ JL JM JN JP JS JT JW JZ LM LN LP LR LS LW LZ MN MP MR MS MT MW NP NR NS NT NW PS PT PW RS RT RW.

Dwie pierwsze cyfry stanowiły wyróżnik województwa a kolejno przypisano następujące numery:

00÷04 – białostockie
05÷09 – gdańskie
10÷14 – kieleckie
15÷19 – krakowskie
20÷24 – lubelskie
25÷29 – miasto Łódź
30÷34 – łódzkie
35÷39 – olsztyńskie
40÷44 – bydgoskie
45÷51 – poznańskie

52÷54 – zielonogórskie
55÷59 – rzeszowskie
60÷69 – katowickie
70÷72 – szczecińskie
73÷74 – koszalińskie
75÷84 – miasto stołeczne Warszawa
85÷89 – warszawskie
90÷96 – wrocławskie
97÷99 – opolskie

Pod numerem na tylnej tablicy widniała nazwa stolicy województwa.
Tablice motocyklowe przednie (w kształcie łuku) miały wymiary 260×70 mm (większy promień 520 mm), a motocyklowe tylne – 170×170 mm.

 

Tablice rejestracyjna tylna, lata 1950-1956
Tablice rejestracyjna przednia, lata 1950-1956

Pro­duk­cję ta­blic tło­czo­nych powierzono znanej już nam Fa­bry­ka Wy­ro­bów Me­ta­lo­wych we Wron­kach (dostawcy narzędzi do Junaka).

Tygodnik Motor nr 25 (217) z 17.06.1956 – Tam gdzie rodzą się Junaki

Wro­niec­kie ta­bli­ce by­ły wy­ko­na­ne wy­jąt­ko­wo pre­cy­zyj­nie, bio­rąc pod uwa­gę stan pols­kie­go prze­mys­łu parę lat po za­koń­cze­niu woj­ny. Tło­czo­no je z cien­kiej bla­chy sta­lo­wej zgo­dnie z wy­tycz­ny­mi Mi­ni­ster­stwa Ko­mu­ni­ka­cji i opa­trzo­no żół­tą pie­cząt­ką z li­te­rą „W” (jak Wron­ki).

Pierwsza partia próbna motocykli miała już błotnik przystosowany do montażu tablicy przedniej, na zdjęciu z tygodnika Motor widać wsporniki do mocowania rejestracji.

 

3. Lata 1956 – 1962

Rok 1956 to ko­lej­na zmia­na ta­blic re­je­stra­cyj­nych. Pomimo, że nie zmieniano podziału administracyjnego kraju wprowadzono rewolucyjną zmianę w zasadach oznaczania miejsca rejestracji – wyróżniki literowe zamiast cyfrowych.

W dniu 19.06.1956 roku zostaje wydane Zarządzenie Ministra Transportu Drogowego i Lotniczego (M.P. 1956 nr 70 poz. 858) w sprawie wymiaru i wyglądu tablic rejestracyjnych oraz tablic ze znakami próbnymi dla pojazdów mechanicznych.

Wymiary tablic motocyklowych wg M.P. 1956 nr 70 poz. 858

Nie­ste­ty, wią­za­ło się to z utra­tą este­ty­ki i po­gor­sze­niem ja­koś­ci wy­ko­na­nia (nawet pół ro­ku wystar­czy­ło, by tab­li­ca sta­lo­wa za­rdze­wia­ła i sta­ła się nieczy­tel­na). Urzę­do­we wzo­ry by­ły na­ry­so­wa­ne nie­sta­ran­nie i nie wy­ni­ka­ło z nich do koń­ca, jak ma­ją wy­glą­dać wy­twa­rza­ne ta­bli­ce, brak było wzorów kroju czcionek. Wy­twa­rza­niem za­ję­ły się więk­sze spół­dziel­nie, lo­ka­lne fa­brycz­ki i war­szta­ty rze­mieśl­ni­cze, co wpły­nę­ło na ja­kość i za­pew­ni­ło róż­no­rod­ność: w dwóch są­sied­nich gmi­nach moż­na było otrzy­mać ta­bli­ce wy­ko­na­ne z róż­ny­ch ma­te­ria­łów, na róż­ne spo­so­by, z cy­fra­mi róż­ne­go kro­ju. Je­dne by­ły cięż­kie, tło­czo­ne w sta­li i bar­dzo po­dat­ne na rdze­wie­nie; in­ne plas­ti­ko­we, ale bar­dzo łam­li­we; jesz­cze in­ne alu­mi­nio­we z przy­krę­ca­ny­mi od­le­wa­ny­mi li­te­ra­mi.

Nadal obowiązują tablice motocyklowe przednie (w kształcie łuku), miały one wymiary 260×70 mm (większy promień 520 mm) i oczywiście tylne o wymiarze 170×170 mm.

Zmienia się system kodowania, składający się obecnie z 2 liter i 4 cyfr jednak o innym znaczeniu niż w okresie poprzednim. Usunięto nazwę stolicy województwa. Pierwsza litera staje się wyróżnikiem województwa i wydzielonych miast:

A – białostockie
B – bydgoskie
C – kieleckie
E – koszalińskie
F – łódzkie
G – gdańskie
H – opolskie
I – miasto Łódź
K – krakowskie
L – lubelskie

M – szczecińskie
O– olsztyńskie
P – poznańskie
R – rzeszowskie
S – katowickie (do 1957 r. stalinogrodzkie)
T – warszawskie
W – miasto stołeczne Warszawa
X – wrocławskie
Z – zielonogórskie

Tablica rejestracyjna tylna po roku 1956

Druga litera oznaczała powiat lub grupę powiatów (w przypadku miasta Łodzi i miasta stołecznego Warszawy). Od 1957 r. miastami wydzielonymi były także Poznań, Wrocław i Kraków, jednak nie otrzymały one oddzielnych wyróżników. Wyróżniki powiatów nie były określone centralnym zarządzeniem – były ustalane przez lokalne władze. Drugą literą nie mogły być D, J, Ł, U, Ż (o innych polskich literach nie wspominano, ale też ich nie stosowano). Roz­dzie­le­nie alfa­be­tu między mias­ta i po­wia­ty na­le­ża­ło do władz wo­je­wódz­kich. Podział administracyjny kraju wyglądał wówczas jak na poniższej mapie.

 

 

 

Podział administracyjny i wyróżniki w 1956 roku

Według zarządzenia ostatecznym terminem zobowiązującym właścicieli pojazdów do wymiany tablic była data 31.12.1957 roku.

Ciekawostką z tego okresu może być sposób mocowania przedniej tablicy. Ponieważ rozporządzenie (Dz.U. 1937 nr 85 poz. 616 §33 pkt 3.) określa umiejscowienie tablic w następujący sposób:

„Na motocyklach tylna tablica rejestracyjna lub tablica ze znakami próbnymi powinna być tak umieszczona, aby krawędź pozioma tablicy była prostopadła do osi podłużnej pojazdu, tablica zaś przednia powinna być umieszczona wzdłuż jego osi podłużnej.”

a urzędy nie dysponują tablicami przednimi do motocykli (pozostawiając ich zrobienie użytkownikom), pojawiają się również rozwiązania mocowania dwóch tablic pod krawędzią błotnika po obu jego stronach.

 

Tablice mocowane do boków błotnika- archiwum prywatne Jarosława Ekierta

 

4. Lata 1962 – 1976

Pomimo, że w okresie tym zasadniczo nie zmieniła się zasada kodowania numeru w stosunku do lat 1956-1962, jednak postanowiliśmy rozbić okres 1956-1976 datą roku 1962 z kilku powodów.

Po pierwsze, w dniu 27 listopada 1961 roku zostaje opublikowana Ustawa o bezpieczeństwie i porządku ruchu na drogach publicznych.

Numer rejestracyjny malowany na błotniku

Ustawa ta zobowiązuje w Art. 17 pkt 3 Ministra Komunikacji do wydania rozporządzenia określającego sposób oznaczania, ewidencji i rejestracji pojazdów.
Rozporządzenie takie ukazuje się 1.10.1962 (Dz.U. 1962 nr 61 poz. 295)

W paragrafie 146 pkt 2 czytamy:

„Motocykl powinien być zaopatrzony w jedną tylną tablicę rejestracyjną lub tablicę ze znakami próbnymi. Oprócz tylnej tablicy znak powinien być namalowany na przodzie motocykla.”

 

Tym samym koniec roku 1962 możemy uznać za czas przejścia do lamusa przednich tablic rejestracyjnych.

Wymiary tablic motocyklowych wg M.P. 1964 nr 40 poz. 189

Po drugie, powyższe rozporządzenie implikuje powstanie nowego zarządzenia o wyglądzie tablic, §146 pkt 4:

„Wzory tablic rejestracyjnych oraz tablic ze znakami próbnymi, jak również system oznaczania pojazdów wymienionych w  §146 ust. 1 pkt 1 i 2 ustali Minister Komunikacji w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych.”

Było to podyktowane tym, że zaczynała się również wyczerpywać pojemność rejestracyjna kombinacji znaków. I tak w dniu 13 maja 1964 wychodzi Zarządzenie Ministra Komunikacji w sprawie wzorów tablic rejestracyjnych i tablic ze znakami próbnymi pojazdów samochodowych i trolejbusów oraz systemu oznaczania tych pojazdów. (M.P. 1964 nr 40 poz. 189)

System numeracji jednak się nie zmienia, podobnie jak i wzory tablic. Dla zwiększenia zasobu wprowadzono jednak drobna modyfikację polegający na odwrotnej kolejności (4 cyfry + 2 litery) co po­dwo­i­ło pu­lę wy­róż­ni­ków.

 

 

Tablica rejestracyjna tylna po roku 1964 – zasób I
Tablica rejestracyjna tylna po roku 1964 – zasób II

Powy­ższe ta­bli­ce wzo­ru 1956, po kil­ku prze­su­nię­ciach ter­mi­nu, osta­tecz­nie stra­ci­ły waż­ność z koń­cem ro­ku 1983.

 

5. Lata 1976 – 2000

1 lip­ca 1976 ro­ku, po lik­wi­da­cji po­wia­tów i po­dzie­le­niu Pols­ki na 49 wo­je­wództw, roz­po­czę­to wy­da­wa­nie obo­wią­zu­ją­cych do dziś czar­nych ta­blic z trze­ma li­te­ra­mi i czte­ro­zna­ko­wym wy­róż­ni­kiem po­jaz­du w kolorze białym.

Wzór oraz system kodowania został określony w Zarządzenie Ministra Komunikacji z dnia 15 marca 1976 (M.P. 1976 nr 14 poz. 67)

Numer rejestracyjny składał się z trzech liter i czterech cyfr. Pierwsze dwie litery oznaczają jedno z 49-u nowo utworzonych województw (każde województwo otrzymało po 2 wyróżniki – nowe wyróżniki sukcesywnie wprowadzano w 1980 – [M.P. 1980 nr 13 poz. 61] i [M.P. 1980 nr 31 poz. 182]; 1984 – [Dz.U. 1984 nr 1 poz. 2]; 1993 – [Dz.U. 1993 nr 37 poz. 164]; 1997 – [Dz.U. 1997 nr 130 poz. 870]), a trzecia litera stanowi serię numeru rejestracyjnego. Przy czym w użyciu są następujące litery: A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z. Cyfry w przedziale od 0001 do 9999 stanowią kolejny numer ewidencyjny pojazdu.

 

Podział administracyjny i wyróżniki w 1976 roku

Wymiar tablic motocyklowych (a w późniejszym okresie również do ciągników rolniczych – M.P. 1978 nr 39 poz. 155) to 190 x 150 mm. Pozostawiono konieczność malowania numeru na przednim błotniku:

§8. 1. Z przodu pojazdu umieszcza się wyłącznie tablice rejestracyjne w układzie jednorzędowym

3. Na motocyklu umieszcza się tablicę rejestracyjną jedynie z tył; na przodzie motocykla, na błotniku, po obu jego stronach właściciel pojazdu wykonuje identyczny pod względem rozmiarów i kształtów liter i cyfr znak rejestracyjny, stanowiący układ jednorzędowy znaku uwidocznionego na tablicy rejestracyjnej.

Przepis ten zmodyfikowano w 1991 roku [Dz.U. 1991 nr 57 poz. 245] dodając zapis:

„jeżeli pozwalają na to rozmiary i kształt błotnika”

W tym samym roku zniesiono podział na na pojazdy prywatne i państwowe.

 

Wymiary tablic motocyklowych wg M.P. 1976 nr 14 poz. 67
Tablica rejestracyjna po roku 1976

Do 1993 r. tablice mogły być wykonane z materiałów innych niż blacha (np. z plastiku), a od 1993 r. musiały być odporne na pożar oraz posiadać znak legalizacyjny (grawerkę), określony obowiązującą normą. Tablice inne niż blaszane, zniesione w roku 1993 r., zachowały ważność do 31 grudnia 1995 r.

W tym samym roku, z powodu wyczerpującej się pojemności w niektórych województwach, dodano możliwość w zamian za ostatnią cyfrę – wprowadzenie litery.

Tablice wzór 1976 pozostają ważne i nie ma wyznaczonego terminu ich obowiązkowej wymiany

 

6. Lata 2000 do teraz

Jak pamiętamy, 1.01.1999 roku po reformie administracyjnej zostało utworzonych 16 województw. Było to zapowiedzią do kolejnej zmiany systemu kodowania jak i wyglądu tablic rejestracyjnych.

Takie zmiany wprowadza Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 31 marca 2000 [Dz.U. 2000 nr 25 poz. 305]

 

Podział administracyjny i wyróżniki od 2000 roku

Zmiany te miały również na celu dostosowanie się do standardów Unii Europejskiej w zakresie wyglądu i sposobu wykonania tablic. Tablice zostały pod wieloma względami zostały ulepszone. Stały się odblaskowe, bardziej czytelne, zyskały zabezpieczenia przed fałszowaniem.

Obecne tablice mają białe tło z czarnymi znakami i czarną obwódką. Wymiar tablicy 190 x 150 mm.

Numer rejestracyjny składa się z liter i cyfr. Pierwsza stanowi wyróżnik województwa, druga lub druga i trzecia litera to wyróżnik powiatu. Następne cyfry lub cyfry i litera lub litery stanowią wyróżnik pojazdu.

Wyróżniki województw od 2000 roku:

 

B – województwo podlaskie
C – województwo kujawsko-pomorskie
D – województwo dolnośląskie
E – województwo łódzkie
F – województwo lubuskie
G – województwo pomorskie
K – województwo małopolskie
L – województwo lubelskie

N – województwo warmińsko-mazurskie
O – województwo opolskie
P – województwo wielkopolskie
R – województwo podkarpackie
S – województwo śląskie
T – województwo świętokrzyskie
W – województwo mazowieckie
Z – województwo zachodniopomorskie


Nie będziemy tu przytaczać kolejnych zmian w wyróżnikach i wyglądzie tablic, gdyż było ich bez liku od roku 2000.

Dla porównania powiemy tylko, że pierwsze rozporządzenie o wyglądzie tablic miało zaledwie z 1937 roku mieściło się na 5 stronach, podczas gdy na najnowsze [Dz.U. 2016 poz. 1038] nie starcza 170 stron.

 

Wymiary tablic motocyklowych wg Dz.U. 2016 poz. 1038
Tablica rejestracyjna po roku 2000

 

7. Tablica przednia a Junak

No tak, ale wróćmy do naszego pytania z początku: jak powinna wyglądać tablica na błotnik przedni Junak?

Niestety na to pytanie musi sobie każdy sam odpowiedzieć. Pomijając fakt, że takie rozwiązanie mocowania jest “nielegalne” w obecnych czasach, to wszystko zależy od przeznaczenia i indywidualnych upodobań właściciela.

Podpowiemy jedynie, co do wymiarów, jakie były a jakie by najlepiej pasowały do błotnika Junaka.

Kwestię mocowania również  pozostawiamy Wam do wyboru. Osobiście, do eksponatów zastosowałbym wsporniki z magnesem neodymowym, co uchroni błotnik od dziurawienia i zapewnia bezproblemowy demontaż.

 

Ułożenie tablicy wg wzoru 1956
Ułożenie tablicy dopasowanej do błotnika

Pobierz “Tablica rejestracyjne przednia wzór 1956”

Tablica-rejestracyjne-przednia.zip – Pobrano 283 razy – 30,55 KB

 

8. Wyróżniki powiatów od 1956 r.

1. Województwo białostockie (A):

augustowski – AA, AH 0001-2500, AF 5001-9999
białostocki – AB 0001-2500, AE
Białystok miejski – AM, AO
bielski – AB 2501-5000, AW 0001-5000
dąbrowski – AH 2501-4000, AR 0001-5000
ełcki – AT 0001-3500, AL 0001-5000
gołdapski – AP 0001-3000
grajewski – AT 3501-6000, AC 0001-5000
hajnowski – AB 5001-7500, AG 0001-5000
kolneński – AS 5001-7500, AI 0001-5000
łapski – AT 6001-8000, AL 5001-9999
łomżyński – AS 0001-3000, AC 5001-9999
moniecki – AT 8001-9999, AW 5001-9999
olecki – AP 3001-5500, AR 5001-9999
sejneński – AP 8001-9999, AI 5001-9999
siemiatycki – AB 7501-9999, AG 5001-9999
sokólski – AH 4001-9999
suwalski – AP 5501-8000, AF 0001-5000
wysokomazowiecki – AS 7501-9999, AK 5001-9999
zambrowski – AS 3001-5000, AK 0001-5000

2. Województwo bydgoskie (B):

aleksandrowski – BA 0001-9999
brodnicki – BA
bydgoski – BE
Bydgoszcz miejski – BB, BC
chełmiński – BF
chojnicki – BG
golubsko-dobrzyński – BH 0001-9999
Grudziądz miejski – BL
grudziądzki – 0001-9999 BH
Inowrocław miejski – BM
inowrocławski – BI
lipnowski – BK 0001-9999
mogileński – 0001-9999 BK
radziejowski – BN (część serii), 0001-9999 BP
rypiński – BN (część serii), 0001-9999 BS
sępoleński – BP 0001-9999
szubiński – BS 0001-9999
świecki – BR
Toruń miejski – BO
toruński – BT 0001-9999
tucholski – BV 0001-9999
wąbrzeski – 0001-9999 BV
Włocławek miejski – BW
włocławski – BX 0001-9999
wyrzyski – BY (część serii), 0001-9999 BX
żniński – BY (część serii), 0001-9999 BT

3. Województwo kieleckie (C):

białobrzeski – CG 0001-5000
buski – CG 5001-9999
iłżecki – CO 5001-9999
jędrzejowski – CH
kazimierski – CI 0001-5000
Kielce miejski – CA
kielecki – CI 5001-9999
konecki – CK 0001-5000
kozienicki – CK 5001-9999
lipski – CL 0001-5000
opatowski – CL 5001-9999
opoczyński – CM 0001-5000
Ostrowiec Świętokrzyski miejski – CC
pińczowski – CM 5001-9999
przysuski – CS 0001-5000
Radom miejski – CB
radomski – CS 5001-9999
sandomierski – CO 0001-5000
Skarżysko-Kamienna miejski – CE
Starachowice miejski – CF
staszowski – CP 0001-5000
szydłowiecki – CP 5001-9999
włoszczowski – CR 0001-5000
zwoleński – CR 5001-9999

4. Województwo koszalińskie (E):

białogardzki – EA 0501-1500, EA 8101-8600 (1956-1964), EG (1964-1976)
bytowski – EA 0001-0500, EA 7501-7800, EA 8001-8100 (1956-1964), EB (1964-1976)
człuchowski – EA 1501-3500 (1956-1964), EC (1964-1976)
drawski – EK 4501-5500, EK 9501-9999 (1956-1964), EF (1964-1976)
kołobrzeski – EK 3501-4500, EK 8501-9500 (1956-1964), EI (1964-1976)
Koszalin miejski – EK 0001-2000, EK 5501-8000 (1956-1964), EK, EE (1964-1976)
koszaliński – EK 2001-3500, EK 8001-8500 (1956-1964), EH (1964-1976)
miastecki – ES 6501-7500 (1956-1964), EL (1964-1976)
sławieński – ES 0001-1500 (1956-1964), EV (1964-1976)
Słupsk miejski – ES 1501-3500, ES 9801-9999 (1956-1964), EO (1964-1976)
słupski – ES 3501-4500 (1956-1964), EP (1964-1976)
szczecinecki – ES 4501-6500 (1956-1964), ET (1964-1976)
świdwiński – ES 7501-9500 (1956-1964), EX (1964-1976)
wałecki – EA 3501-5500, EA 7801-8000, EA 8601-9500 (1956-1964), EW (1964-1976)
złotowski – EA 5501-7500, EA 9501-9999 (1956-1964), ER (1964-1976)

5. Województwo łódzkie (F):

bełchatowski – FP (część serii, 1956-1964), FO
brzeziński – FB (1956-1964 część serii, 1964-1976 całość serii)
kutnowski – FK
łaski – FH
łęczycki – FE (1956-1964 część serii, 1964-1976 całość serii)
łowicki – FL
łódzki – FA (1956-1964), FX (1964-1976)
Pabianice miejski – FA (1956-1964 część serii, 1964-1976 całość serii)
pajęczański – FR (część serii, 1956-1964), FF (1964-1976)
piotrkowski – FP (część serii, 1956-1964), FM (część serii)
Piotrków Trybunalski miejski – FP(część serii, 1956-1964), FM (część serii)
poddębicki – FE (część serii, 1956-1964), FI 0001-5000 (1964-1976)
radomszczański – FR (1956-1964 część serii, 1964-1976 całość serii)
rawski – FN (część serii, 1956-1964), FG (1964-1976)
sieradzki – FS (1956-1964 część serii, 1964-1976 całość serii)
skierniewicki – FN (część serii, 1956-1964), FV (1964-1976)
Tomaszów Mazowiecki miejski – FT
wieluński – FW (część serii, 1956-1964)
wieruszowski – FW (część serii, 1956-1964), FC 0001-5000
Zduńska Wola miejski – FS (część serii, 1956-1964), FC 5001-9999 (1964-1976)
Zgierz miejski – FB (część serii), FI 5001-9999

6. Województwo gdańskie (G):

Elbląg miejski – GE 0001-7000
elbląski – GE 7001-9999
Gdańsk miejski – GA, GK, GN, GU
gdański – GR
Gdynia miejski – GS, GP
kartuski – GI
kościerski – GH
kwidzyński – GC
lęborski – GL
malborski – GM
nowodworski – GO
pucki – GX
Sopot miejski – GF
starogardzki – GG
sztumski – GB
tczewski – GT
wejherowski – GW

7. Województwo opolskie (H):

Brzeg miejski – HA (część serii)
brzeski – HA (część serii)
głubczycki – HB
grodkowski – HC
kluczborski – HF
kozielski – HG
krapkowicki – HK
namysłowski – HI
niemodliński – HY, HV
Nysa miejski – HL (część serii), HW (część serii)
nyski – HL (część serii), HW (część serii)
oleski – HM
Opole miejski – HX, HH
opolski – HN, 0001-9999 HH
prudnicki – HO
raciborski – HR
Racibórz miejski – HT
strzelecki – HS

8. Miasto Łódź (I):

Bałuty – IB 0001-9999, 1001-9999 IO, 0001-9999 IB
Górna – IR 0001-9999, IF 0001-9700, 0001-9999 IR, 0001-9999 IF
Polesie – IP 0001-9999, IT 0001-1499, IT 3001-9999, 0001-9999 IT, 0001-9999 IP
Śródmieście – IA 0001-9999, IS 0001-9999, 0001-9999 IS
Widzew – IW 0001-9500, 0001-9999 IW

9. Województwo krakowskie (K):

bocheński – KB 0001-9999
brzeski – 0001-9999 KB
chrzanowski – KH
dąbrowski – 0001-9999 KI
Jaworzno miejski – KI 0001-9999
krakowski – KK
Kraków miejski – KP, KR, KS, KW, KN, KJ
limanowski – KL 0001-9999
miechowski – KC
myślenicki – KM
nowosądecki – KE (część serii)
nowotarski – KG
Nowy Sącz miejski – KE (część serii)
olkuski – KO
oświęcimski – KA
proszowicki – 0001-9999 KC
suski – 0001-9999 KL
tarnowski – KT (część serii)
Tarnów miejski – KT (część serii)
wadowicki – KF
Zakopane miejski – 0001-9999 KG
żywiecki – KX

10. Województwo lubelskie (L):

bełżycki – LE 0001-5000
bialski – LB
biłgorajski – LA
bychawski – LY (1956-1964), LX (1964-1976)
Chełm miejski – LC
chełmski – LF
hrubieszowski – LH
janowski – LX
krasnostawski – LK
kraśnicki – LS
lubartowski – LM
lubelski – LN (część serii 1956-1964), LE 5001-9999
Lublin miejski – LN (część serii 1956-1964), LL, LV 5001-9999, LW 5001-9999
łukowski – LI
opolski – LO
parczewski – LV 0001-5000
puławski – LP
radzyński – LR
tomaszowski – LT
włodawski – LW 0001-5000
zamojski – LG 0001-5000
Zamość miejski – LG 5001-9999

11. Województwo szczecińskie (M):

chojeński (z siedzibą w Dębnie Lubuskim) – MB
choszczeński – MC
goleniowski – ME
gryficki – MF
gryfiński – MG
kamieński – MH
łobeski – MI
myśliborski – MK
nowogardzki – ML
pyrzycki – MM
stargardzki – MN, MT
Szczecin miejski – MA, MS, MR, MW, MX
szczeciński – MP
woliński (z siedzibą w Świnoujściu) – MO

12. Województwo olsztyńskie (O):

bartoszycki – OC
biskupiecki – OR
braniewski – OE
działdowski – OF
giżycki – OG
iławski – OI
kętrzyński – OK
lidzbarski – OL
morąski – OM
mrągowski – OX
nidzicki – ON, 0001-9999 OW (1964-1976)
nowomiejski – OH
Olsztyn miejski – OA
olsztyński – OB
ostródzki – OO
pasłęcki – OP
piski – OT
szczycieński – OS
węgorzewski – OW 0001-9999

13. Województwo poznańskie (P):

chodzieski – PA 0001-3332, PG 6001-7000
czarnkowski – PA 6666-9999
Gniezno miejski – PG 0001-4000
gnieźnieński – PA 6666-9999, PK 8000-8999
gostyński – PB 0001-3332, PT 3333-6665
jarociński – PB 3333-6665, PL 4000-4999
kaliski – PC 0001-3332, PK 5001-6999, PL 8666-8999
Kalisz miejski – PK 0001-5000
kępiński – PB 6666-9999
kolski – PC 3333-6665, PL 5001-6000, PP 7000-7999
koniński – PC 6666-9999, PX 6666-9999, PG 7001-7999
kościański – PE 0001-3332, PT 0001-3332, PP
krotoszyński – PE 3333-6665, PL 6666-7655, PG 8000-9999
leszczyński – PE 6666-9999
Leszno miejski – PL 0001-4000
międzychodzki – PF 0001-3332
nowotomyski – PF 3333-6665, PX 0001-3332
obornicki – PH 0001-3332, PP 6000-6999
ostrowski – PH 3333-6665, PT 6666-9999
Ostrów Wielkopolski miejski – PO 0001-5000
ostrzeszowski – PF 6666-9999
Piła miejski – PP 0001-4000
pleszewski – PH 6666-9999
Poznań miejski – PI, PJ, PM, PV, PZ, PO 5001-9999
poznański – PW 0001-3332, PS 6666-9999, PG 4001-5999
rawicki – PW 3333-6665
słupecki – PW 6666-9999
szamotulski – PN 3333-6665, PX 3333-6665
średzki – PN 0001-3332, PL
śremski – PR 0001-3332, PL 7655-8655, PP 8000-8999
trzcianecki – PN 6666-9999
turecki – PR 3333-6665, PK 7000-7999
wągrowiecki – PR 6666-9999
wolsztyński – PS 0001-3332, PL 6001-6665
wrzesiński – PS 3333-6665, PK 9000-9999

14. Województwo rzeszowskie (R):

brzozowski – RA 9800-9999, RB 7400-7499, RB 8151-8350 (1956-1964), RB (1964-1976)
dębicki – RA 8000-8499, RB 4700-5049 (1956-1964), RE (1964-1976)
gorlicki – RA 6300-6799, RB 3950-4049 (1956-1964), RG (1964-1976)
jarosławski – RA 9100-9599, RB 5350-5849 (1956-1964), RI (1964-1976)
jasielski – RA 5300-5799, RB 3200-3499, RG 0600-0800 (1956-1964), RH (1964-1976)
kolbuszowski – RB 0490-0599, RB 5900-5999 (1956-1964), RF (1964-1976)
krośnieński – RA 4000-5299, RB 8501-9000 (1956-1964), RK (1964-1976)
leski – RB 1600-1799, RB 7950-8050 (1956-1964), RL 0001-9999 (1964-1976)
leżajski – RB 1200-1399, RB 8451-8500 (1956-1964), RC 0001-9999 (1964-1976)
lubaczowski – RB 1000-1199, RB 6200-6299 (1956-1964), 0001-9999 RC (1964-1976)
łańcucki – RA 7500-7999 (1956-1964), RW (1964-1976)
mielecki – RA 5800-6299, RB 3450-3949 (1956-1964), RM (1964-1976)
niżański – RB 0001-0199, RG 0500-0600 (1956-1964), RX 0001-9999 (1964-1976)
przemyski – RA 2500-3499, RB 0800-0999, RB 2500-2999 (1956-64), RP 0001-9999 (1964-76)
Przemyśl miejski – RA 2500-3499, RB 0800-0999, RB 2500-2999 (1956-64), 0001-9999 RP 
przeworski – RB 7450-7584, RB 8351-8450 (1956-1964), RV 0001-9999 (1964-1976)
ropczycki – RB 0600-0799, RB 6000-6199 (1956-1964), RO (1964-1976)
rzeszowski – RA 7300-7999, RB 4500-4699, RB 7350-7399 (1956-1964), RR (1964-1976)
Rzeszów miejski – RA 0001-2499, RB 2000-2499, RB 6350-7349, RB 7585-7949, RB 9000-9999, RG 0001-0500 (1956-64), RA (1964-76)
sanocki – RA 8500-9099, RB 5050-5349 (1956-1964), RS (1964-1976)
Stalowa Wola miejski – RA 3500-3999, RB 3000-3199 (1956-1964), 0001-9999 RX (1964-76)
strzyżowski – RB 0200-0399, RB 5850-5899, RB 8051-8150 (1956-64), 0001-9999 RV (1964-76)
tarnobrzeski – RA 6800-7299, RB 1050-1199 (1956-1964), RT (1964-1976)
ustrzycki – RB 1800-1999, RB 6300-6349 (1956-1964), 0001-9999 RL (1964-1976)

15. Województwo katowickie (S):

Będzin miejski – SE 1001-5000, SU 9501-9999, 6001-6500 SU, 3001-3500 SA, 2001-3000 SŁ
będziński – SE 0001-1000, SE 5001-9999, SU 5001-6000, 2001-3000 SU
bielski – 0001-7000 SN, 2001-3000 SU, 0001-1000 SY, 4001-5000 SC, SŁ 0501-2000, 0501-2000 SŁ, SA 2001-3000, SA 5001-6000, 1501-3000 SA, 7501-8500 SA
Bytom miejski – SB0001-9999, 0001-9999 SB
Bielsko-Biała miejski – 0001-9999 SE, 0001-3000 SV, 1001-2000 SU, 6501-8000 SU
Chorzów miejski – SH 0001-7000, 0001-5000 SH, 3001-5000 SY, 2001-3000 SJ, 7001-8000 SJ, 4001-5000 SŁ, 1001-1500 SA
Cieszyn miejski – SC 5001-9999, 5001-7000 SC
cieszyński – SC 0001-5000, 0001-4000 SC
Czeladź miejski – SH 7001-8000, 7001-8000 SH, SU 8001-9000, 3001-3500 SU, SA 0001-0500
Częstochowa miejski – SF 0001-3700, SF 3801-4500, SF 4601-4900, SF 6001-9999, 0001-5000 SF, 8001-9999 SF, SV 1001-3000, SJ 1001-3000, SD 1001-3000, SD 4851-4900, SD 7201-7250, SD 8001-8009, SD 7351-7450
częstochowski – SN 0001-5000, 0001-1000 SJ, 5501-7000 SJ
Dąbrowa Górnicza miejski – SH 8001-9999, 8001-9999 SH, 3001-4000 SJ, 8001-9000 SJ, SU 9001-9500, SA 1001-1500, SA 9001-9999, SŁ 4001-5000, 6001-6500 SŁ
Gliwice miejski – SG 0001-4000, SG 5001-8000, SG 9501-9999, 0001-9999 SG, SV 0001-1000, SV 3001-4000, 3001-4000 SV, 5001-6000 SV, SJ 3001-4000, 7001-9999 SC, 4501-4999 SM, 3501-6000 SW, 3501-6000 SU, 9001-9999 SU, SA 8501-9000, 5501-6500 SA, SŁ 9001-9999, 8001-9000 SŁ
gliwicki – SG 4001-5000, SG 8001-9500, SM 2001-5000, 3001-4500 SM, 9001-9999 SU
Katowice miejski – SK 0001-9999, SO 5001-9999, 0001-9999 SK, 0001-9999 SO, SV 5001-9999, 6001-9999 SV, 6001-7000 SW, SU 1001-5000, SY 0001-5000, SY 6001-9999, SA 3501-4000, SA 4501-5000, SA 7001-8000, 9001-9500 SA, 7501-8000 SŁ
kłobucki – SF 3701-3800, SF 4501-4600, SF 4901-6000, 5001-8000 SF, SU 6001-7000, SD 3001-3200
lubliniecki – SL 0001-5000, 2001-5000 SL, 9001-9999 SY
Mysłowice miejski – SM 5001-9000, 5001-8000 SM
myszkowski – SM 0001-2000, 0001-3000 SM, 8001-9000 SM
pszczyński – SP 0001-9000, 8001-9000 SU
Ruda Śląska miejski – SL 5001-9999, 0001-1000 SL, 5001-9000 SL, 9001-9999 SŁ
rybnicki – SR 0001-5000, 0001-5000 SR, SV 4001-5000, 4001-5000 SV, SU 7001-8000, 8001-9000 SU
Rybnik miejski – SR 5001-9999, 5001-9999 SR, SP 9001-9999, 9001-9999 SW
Siemianowice Śląskie miejski – SN 5001-9999
Sosnowiec miejski – SS[f], 0001-9999 SP, SM 9001-9999, 9001-9999 SM, 1001-2000 SJ, 4001-5500 SJ, 5001-7000 SY, SA 0501-1000, SA 3001-3500, SŁ 5001-6000
Świętochłowice miejski – SO 0001-5000
tarnogórski – SI 0001-5000, 0001-5000 SI, 1001-3000 SY, SJ 0001-1000, SJ 4001-5000, 4501-5500 SA, 5001-6000 SŁ
Tychy miejski – ST 5001-9999, 5001-9999 ST, 8001-9000 SY, 9001-9999 SL, 9501-9999 SA, 3001-4000 SŁ
tyski – ST 0001-5000, 0001-5000 ST, SU 0001-1000, SY 5001-6000
wodzisławski – SI 5001-9999, 5001-9999 SI, SJ 5001-9000, 9001-9999 SJ, SA 6001-7000, 6501-7000 SŁ
Zabrze miejski – SX, 5001-6000 SW, 0001-1000 SA
zawierciański – SW 0001-5000, 0001-1000 SW
Zawiercie miejski – SW 5001-9999, 7001-9000 SW, 1001-3500 SW

16. Województwo warszawskie (T):

ciechanowski – TC 0001-5000, 0001-5000 TC
garwoliński – TH 0001-5000, 0001-5000 TH
gostyniński – TL 5001-9999, 5001-9999 TL
grodziski – TK 0001-5000, 0001-5000 TK
grójecki – TI 5001-9999, 5001-9999 TI, TX 0001-5000
łosicki – TW 0001-5000, 0001-5000 TW
makowski – TE 0001-5000, 0001-5000 TE
miński – TR 5001-9999, 5001-9999 TR
mławski – TC 5001-9999, 5001-9999 TC
nowodworski – TM 0001-5000, 0001-5000 TM, TN 5001-9999, 5001-9999 TN
ostrołęcki – TF 0001-5000, 0001-5000 TF
ostrowski – TF 5001-9999, 5001-9999 TF
Otwock miejski – TO 5001-9000, 5001-9000 TO
otwocki – TO 0001-5000, TO 9001-9999, 0001-5000 TO
piaseczyński – TI 0001-5000, 0001-5000 TI, TN 0001-5000, 0001-5000 TN
Płock miejski – TA 5001-9999, 5001-9999 TA, TV 0001-5000, 0001-5000 TV
płocki – TA 0001-5000, 0001-5000 TA
płoński – TM 5001-9999, 5001-9999 TM
pruszkowski – TP 0001-7000, 0001-7000 TP, TX 5001-9999
Pruszków miejski – TP 7001-9999, 7001-9999 TP
przasnyski – TE 5001-9999, 5001-9999 TE
pułtuski – TT 5001-9999, 5001-9999 TT
rycki – TH 5001-9999, 5001-9999 TH
Siedlce miejski – TS 5001-9999, 5001-9999 TS
siedlecki – TS 0001-5000, 0001-5000 TS
sierpecki – TB 0001-5000, 0001-5000 TB
sochaczewski – TL 0001-5000, 0001-5000 TL
sokołowski – TG 5001-9999, 5001-9999 TG
węgrowski – TG 0001-5000, 0001-5000 TG
wołomiński – TR0001-5000, 0001-5000 TR, TW 5001-9999
wyszkowski – TT 0001-5000, 0001-5000 TT
żuromiński – TB 5001-9999, 5001-9999 TB
Żyrardów miejski – TK 5001-9999, 5001-9999 TK

17. Miasto stołeczne Warszawa (W):

Mokotów – WO 0001-9999, 0001-9999 WO, WG 0001-9999, 0001-9999 WG, WR 0001-9999, 3001-9999 WN, WJ 0001-5000
Ochota – WB 0001-9999, 0001-9999 WB, WN 0001-9999, 0001-3000 WN, WH 0001-9999, 0001-9999 WH, WJ 5001-9999
Praga Południe – WC 0001-9999, WK 0001-9999, 0001-9999 WK, WP 0001-9999, 0001-9999 WP, WM 0001-9999, WŁ 0001-9999
Praga Północ – WT 0001-9999, 0001-9999 WT, WX 0001-9999, 0001-9999 WX
Śródmieście – WE 0001-9999, 0001-9999 WE, WW 0001-9999, 0001-9999 WW, WS 0001-9999, 0001-9999 WS, 0001-9999 WM, WV 5001-9999, 5001-8000 WV
Wola – WA 0001-9999, 0001-9999 WA, WF 0001-9999, 0001-9999 WF, WL 0001-9999, 0001-9999 WL, WV 0001-5000
Żoliborz – WI 0001-9999, 0001-9999 WI, 0001-9999 WR, 0001-5000 WV

18. Województwo wrocławskie (X):

bolesławiecki – XA 0001-2500, 0001-2500 XA, XE 0001-2500
bystrzycki – XA 2501-5000, 2501-5000 XA, XN 2501-5000 (do 1964)
dzierżoniowski – XA 5001-7500, 5001-7500 XA, 0001-5000 XM
górowski – XA 7501-9999, 7501-9999 XA, XN 5001-7500 (do 1964)
jaworski – XB 0001-2500, 0001-2500 XB, XE 2501-5000
Jelenia Góra miejski – XL 7501-9999, 7501-9999 XL
jeleniogórski – XB 2501-5000, 2501-5000 XB, XE 5001-7500
kamiennogórski – XB 5001-7500, 5001-7500 XB, XS 2501-5000, 2501-5000 XS
kłodzki – XB 7501-9999, XE 7501-9999
Legnica miejski – XM 0001-2500, XR 5001-7500, 5001-7500 XR
legnicki – XC 0001-2500, 0001-2500 XC, XS 5001-7500, 5001-7500 XS
lubański – XC 2501-5000, 0001-2500 XC, XF 0001-2500
lubiński – XC 5001-7500, 5001-7500 XC, XS 7501-9999
lwówecki – XC 7501-9999, 7501-9999 XC, XN 7501-9999 (do 1964)
milicki – XH 0001-2500, 0001-2500 XH, XP 0001-2500
noworudzki – XH 2501-5000, XF 2501-5000
oleśnicki – XH 7501-9999, 7501-9999 XH, XP 5001-7500
oławski – XH, 5001-7500, XP 2501-5000, 5001-7500 XH, 2501-5000 XP
strzeliński – XF 0001-2500, XF 5001-7500, 5001-7500 XF
sycowski – XI 7501-9999, XG 2501-5000
średzki – XI 2501-5000, 2501-5000 XI, XP 7501-9999
Świdnica miejski – XM 2501-5000, XR 7501-9999
świdnicki – XI 5001-7500, XF 7501-9999, XG 0001-2500
trzebnicki – XK 0001-2500, 0001-2500 XK, XR 0001-2500
Wałbrzych miejski – XM 5001-9999, 5001-9999 XM
wałbrzyski – XG 5001-7500, 5001-7500 XK, XO 0001-2500
wołowski – XK 5001-7500, 5001-7500 XK, XO 0001-2500
Wrocław miejski – XW 0001-9999, XX 0001-9999, XT 0001-9999, 0001-9999 XW, 0001-9999 XX, 0001-9999 XT, XV 0001-9999, 0001-9999 XV, XU 0001-9999
wrocławski – XK 7501-9999, 7501-9999 XK, XR 2501-5000
ząbkowicki – XG 0001-2500, XO 2501-5000, XG 7501-9999, 7501-9999 XG, 0001-2500 XL
zgorzelecki – XL 5001-7500, 5001-7500 XL, XO 7501-9999
złotoryjski – XL 2501-5000, XO 5001-7500, 2501-5000 XL

19. Województwo zielonogórskie (Z):

głogowski – ZG (część serii, 1956-1964), ZH (część serii, 1956-1964), ZK (1965-1976)
gorzowski – ZG (część serii, 1956-1964), ZH (część serii, 1956-1964), ZF (1965-1976)
Gorzów Wielkopolski miejski – ZG (część serii, 1956-64), ZH (część serii, 1956-64), ZG (1965-76)
krośnieński – ZG (część serii, 1956-1964), ZR (1965-1976)
lubski – ZB (część serii, 1956-1964), ZH (część serii, 1956-1964), ZL (1965-1976)
międzyrzecki – ZS (część serii, 1956-1964), ZH (część serii, 1956-1964), ZM (1965-1976)
nowosolski – ZA (część serii, 1956-1964), ZH (część serii, 1956-1964), ZC (1965-1976)
słubicki – ZS (część serii, 1956-1964), ZT (1965-1976)
strzelecki – ZS (część serii, 1956-1964), ZH (część serii, 1956-1964), ZO (1965-1976)
sulechowski – ZA (część serii, 1956-1964), ZI (1965-1976)
sulęciński – ZS (część serii, 1956-1964), ZV (1965-1976)
szprotawski – ZA (część serii, 1956-1964), ZS (1965-1976)
świebodziński – ZB (część serii, 1956-1964), ZP (1965-1976)
wschowski – ZB (część serii, 1956-1964), ZW (1965-1976)
Zielona Góra miejski – ZA (część serii, 1956-1964), ZH (część serii, 1956-1964), ZH (1965-1976)
zielonogórski – ZA (część serii, 1956-1964), ZH (część serii, 1956-1964), ZA (1965-1976)
żagański – ZB (część serii, 1956-1964), ZE (1965-1976)
żarski – ZB (część serii, 1956-1964), ZH (część serii, 1956-1964), ZB (1965-1976)

9. Wyróżniki powiatów od 2000 r.

1. Województwo podlaskie (B):

BI Białystok
BL Łomża
BS Suwałki
BAU powiat augustowski (Augustów)
BIA powiat białostocki (Białystok)
BBI powiat bielski (Bielsk Podlaski)
BGR powiat grajewski (Grajewo)
BHA powiat hajnowski (Hajnówka)
BKL powiat kolneński (Kolno)
BLM powiat łomżyński (Łomża)
BMN powiat moniecki (Mońki)
BSE powiat sejneński (Sejny)
BSI powiat siemiatycki (Siemiatycze)
BSK powiat sokólski (Sokółka)
BSU powiat suwalski (Suwałki)
BWM powiat wysokomazowiecki (Wysokie Mazowieckie)
BZA powiat zambrowski (Zambrów)

2. Województwo kujawsko-pomorskie (C):

CB Bydgoszcz
CG Grudziądz
CT Toruń
CW Włocławek
CAL powiat aleksandrowski (Aleksandrów Kujawski)
CBR powiat brodnicki (Brodnica)
CBY powiat bydgoski (Bydgoszcz)
CCH powiat chełmiński (Chełmno)
CGD powiat golubsko-dobrzyński (Golub-Dobrzyń)
CGR powiat grudziądzki (Grudziądz)
CIN powiat inowrocławski (Inowrocław)
CLI powiat lipnowski (Lipno)
CMG powiat mogileński (Mogilno)
CNA powiat nakielski (Nakło nad Notecią)
CRA powiat radziejowski (Radziejów)
CRY powiat rypiński (Rypin)
CSE powiat sępoleński (Sępólno Krajeńskie)
CSW powiat świecki (Świecie)
CTR powiat toruński (Toruń)
CTU powiat tucholski (Tuchola)
CWA powiat wąbrzeski (Wąbrzeźno)
CWL powiat włocławski (Włocławek)
CZN powiat żniński (Żnin)

3. Województwo dolnośląskie (D):

DJ Jelenia Góra
DL Legnica
DB Wałbrzych
DW i DX Wrocław
DBL powiat bolesławiecki (Bolesławiec)
DDZ powiat dzierżoniowski (Dzierżoniów)
DGL powiat głogowski (Głogów)
DGR powiat górowski (Góra)
DJA powiat jaworski (Jawor)
DJE powiat jeleniogórski (Jelenia Góra)
DKA powiat kamiennogórski (Kamienna Góra)
DKL powiat kłodzki (Kłodzko)
DLE powiat legnicki (Legnica)
DLB powiat lubański (Lubań)
DLU powiat lubiński (Lubin)
DLW powiat lwówecki (Lwówek Śląski)
DMI powiat milicki (Milicz)
DOL powiat oleśnicki (Oleśnica)
DOA powiat oławski (Oława)
DPL powiat polkowicki (Polkowice)
DST powiat strzeliński (Strzelin)
DSR powiat średzki (Środa Śląska)
DSW powiat świdnicki (Świdnica)
DTR powiat trzebnicki (Trzebnica)
DBA powiat wałbrzyski (Wałbrzych)
DWL powiat wołowski (Wołów)
DWR powiat wrocławski (Wrocław)
DZA powiat ząbkowicki (Ząbkowice Śląskie)
DZG powiat zgorzelecki (Zgorzelec)
DZL powiat złotoryjski (Złotoryja)

4. Województwo łódzkie (E):

EL i ED Łódź
EP Piotrków Trybunalski
ES Skierniewice
EBE powiat bełchatowski (Bełchatów)
EBR powiat brzeziński (Brzeziny)
EKU powiat kutnowski (Kutno)
ELA powiat łaski (Łask)
ELE powiat łęczycki (Łęczyca)
ELC powiat łowicki (Łowicz)
ELW powiat łódzki wschodni (Łódź)
EOP powiat opoczyński (Opoczno)
EPA powiat pabianicki (Pabianice)
EPJ powiat pajęczański (Pajęczno)
EPI powiat piotrkowski (Piotrków Trybunalski)
EPD powiat poddębicki (Poddębice)
ERA powiat radomszczański (Radomsko)
ERW powiat rawski (Rawa Mazowiecka)
ESI powiat sieradzki (Sieradz)
ESK powiat skierniewicki (Skierniewice)
ETM powiat tomaszowski (Tomaszów Mazowiecki)
EWI powiat wieluński (Wieluń)
EWE powiat wieruszowski (Wieruszów)
EZD powiat zduńskowolski (Zduńska Wola)
EZG powiat zgierski (Zgierz)

5. Województwo lubuskie (F):

FG Gorzów Wielkopolski
FZ Zielona Góra
FGW powiat gorzowski (Gorzów Wielkopolski)
FKR powiat krośnieński (Krosno Odrzańskie)
FMI powiat międzyrzecki (Międzyrzecz)
FNW powiat nowosolski (Nowa Sól)
FSL powiat słubicki (Słubice)
FSD powiat strzelecko-drezdenecki (Strzelce Krajeńskie)
FSU powiat sulęciński (Sulęcin)
FSW powiat świebodziński (Świebodzin)
FWS powiat wschowski (Wschowa)
FZI powiat zielonogórski (Zielona Góra)
FZG powiat żagański (Żagań)
FZA powiat żarski (Żary)

6. Województwo pomorskie (G):

GD Gdańsk
GA Gdynia
GS Słupsk
GSP Sopot
GBY powiat bytowski (Bytów)
GCH powiat chojnicki (Chojnice)
GCZ powiat człuchowski (Człuchów)
GDA powiat gdański (Pruszcz Gdański)
GKA powiat kartuski (Kartuzy)
GKS powiat kościerski (Kościerzyna)
GKW powiat kwidzyński (Kwidzyn)
GLE powiat lęborski (Lębork)
GMB powiat malborski (Malbork)
GND powiat nowodworski (Nowy Dwór Gdański)
GPU powiat pucki (Puck)
GSL powiat słupski (Słupsk)
GST powiat starogardzki (Starogard Gdański)
GSZ powiat sztumski (Sztum)
GTC powiat tczewski (Tczew)
GWE powiat wejherowski (Wejherowo); GWO (wprowadzony w maju 2015 r.)

7. Województwo małopolskie (K):

KR i KK Kraków
KN Nowy Sącz
KT Tarnów
KBC powiat bocheński (Bochnia); KBA (wyróżnik wprowadzony w maju 2015 r.)
KBR powiat brzeski (Brzesko)
KCH powiat chrzanowski (Chrzanów)
KDA powiat dąbrowski (Dąbrowa Tarnowska)
KGR powiat gorlicki (Gorlice)
KRA powiat krakowski (Kraków)
KLI powiat limanowski (Limanowa)
KMI powiat miechowski (Miechów)
KMY powiat myślenicki (Myślenice)
KNS powiat nowosądecki (Nowy Sącz)
KNT powiat nowotarski (Nowy Targ)
KOL powiat olkuski (Olkusz)
KOS powiat oświęcimski (Oświęcim)
KPR powiat proszowicki (Proszowice)
KSU powiat suski (Sucha Beskidzka)
KTA powiat tarnowski (Tarnów)
KTT powiat tatrzański (Zakopane)
KWA powiat wadowicki (Wadowice)
KWI powiat wielicki (Wieliczka)

8. Województwo lubelskie (L):

LB Biała Podlaska
LC Chełm
LU Lublin
LZ Zamość
LBI powiat bialski (Biała Podlaska)
LBL powiat biłgorajski (Biłgoraj)
LCH powiat chełmski (Chełm)
LHR powiat hrubieszowski (Hrubieszów)
LJA powiat janowski (Janów Lubelski)
LKS powiat krasnostawski (Krasnystaw)
LKR powiat kraśnicki (Kraśnik)
LLB powiat lubartowski (Lubartów)
LUB powiat lubelski (Lublin)
LLE powiat łęczyński (Łęczna)
LLU powiat łukowski (Łuków)
LOP powiat opolski (Opole Lubelskie)
LPA powiat parczewski (Parczew)
LPU powiat puławski (Puławy)
LRA powiat radzyński (Radzyń Podlaski)
LRY powiat rycki (Ryki)
LSW powiat świdnicki (Świdnik)
LTM powiat tomaszowski (Tomaszów Lubelski)
LWL powiat włodawski (Włodawa)
LZA powiat zamojski (Zamość)

9. Województwo warmińsko-mazurskie (N):

NE Elbląg
NO Olsztyn
NBA powiat bartoszycki (Bartoszyce)
NBR powiat braniewski (Braniewo)
NDZ powiat działdowski (Działdowo)
NEB powiat elbląski (Elbląg)
NEL powiat ełcki (Ełk)
NGI powiat giżycki (Giżycko)
NGO powiat gołdapski (Gołdap); do 2002 r. NOG powiat olecko-gołdapski (Olecko)
NIL powiat iławski (Iława)
NKE powiat kętrzyński (Kętrzyn)
NLI powiat lidzbarski (Lidzbark Warmiński)
NMR powiat mrągowski (Mrągowo)
NNI powiat nidzicki (Nidzica)
NNM powiat nowomiejski (Nowe Miasto Lubawskie)
NOE powiat olecki (Olecko); do 2002 r. NOG powiat olecko-gołdapski (Olecko)
NOL powiat olsztyński (Olsztyn)
NOS powiat ostródzki (Ostróda)
NPI powiat piski (Pisz)
NSZ powiat szczycieński (Szczytno)
NWE powiat węgorzewski (Węgorzewo) (od 1 stycznia 2002)

10. Województwo opolskie (O):

OP Opole
OB powiat brzeski (Brzeg)
OGL powiat głubczycki (Głubczyce)
OK powiat kędzierzyńsko-kozielski (Kędzierzyn-Koźle)
OKL powiat kluczborski (Kluczbork)
OKR powiat krapkowicki (Krapkowice)
ONA powiat namysłowski (Namysłów)
ONY powiat nyski (Nysa)
OOL powiat oleski (Olesno)
OPO powiat opolski (Opole)
OPR powiat prudnicki (Prudnik)
OST powiat strzelecki (Strzelce Opolskie)

11. Województwo wielkopolskie (P):

PK Kalisz; PA (wprowadzony w maju 2015 r.)
PN Konin; dawniej: PKO Konin
PL Leszno
PO i PY Poznań
PCH powiat chodzieski (Chodzież)
PCT powiat czarnkowsko-trzcianecki (Czarnków)
PGN powiat gnieźnieński (Gniezno)
PGS powiat gostyński (Gostyń)
PGO powiat grodziski (Grodzisk Wielkopolski)
PJA powiat jarociński (Jarocin)
PKA powiat kaliski (Kalisz)
PKE powiat kępiński (Kępno)
PKL powiat kolski (Koło)
PKN powiat koniński (Konin)
PKS powiat kościański (Kościan)
PKR powiat krotoszyński (Krotoszyn)
PLE powiat leszczyński (Leszno)
PMI powiat międzychodzki (Międzychód)
PNT powiat nowotomyski (Nowy Tomyśl)
POB powiat obornicki (Oborniki)
POS powiat ostrowski (Ostrów Wielkopolski)
POT powiat ostrzeszowski (Ostrzeszów)
PP powiat pilski (Piła)
PPL powiat pleszewski (Pleszew)
PZ powiat poznański (Poznań); dawniej: POZ powiat poznański (Poznań)
PRA powiat rawicki (Rawicz)
PSL powiat słupecki (Słupca)
PSZ powiat szamotulski (Szamotuły)
PSE powiat śremski (Śrem)
PSR powiat średzki (Środa Wielkopolska)
PTU powiat turecki (Turek)
PWA powiat wągrowiecki (Wągrowiec)
PWL powiat wolsztyński (Wolsztyn)
PWR powiat wrzesiński (Września)
PZL powiat złotowski (Złotów)

12. Województwo podkarpackie (R):

RK Krosno
RP Przemyśl
RZ Rzeszów
RT Tarnobrzeg
RBI powiat bieszczadzki (Ustrzyki Dolne)
RBR powiat brzozowski (Brzozów)
RDE powiat dębicki (Dębica)
RJA powiat jarosławski (Jarosław)
RJS powiat jasielski (Jasło)
RKL powiat kolbuszowski (Kolbuszowa)
RKR powiat krośnieński (Krosno)
RLS powiat leski (Lesko)
RLE powiat leżajski (Leżajsk)
RLU powiat lubaczowski (Lubaczów)
RLA powiat łańcucki (Łańcut)
RMI powiat mielecki (Mielec)
RNI powiat niżański (Nisko)
RPR powiat przemyski (Przemyśl)
RPZ powiat przeworski (Przeworsk)
RRS powiat ropczycko-sędziszowski (Ropczyce)
RZE powiat rzeszowski (Rzeszów)
RSA powiat sanocki (Sanok)
RST powiat stalowowolski (Stalowa Wola)
RSR powiat strzyżowski (Strzyżów)
RTA powiat tarnobrzeski (Tarnobrzeg)

13. Województwo śląskie (S):

SB Bielsko-Biała
SY Bytom
SH Chorzów
SC Częstochowa
SD Dąbrowa Górnicza
SG Gliwice
SJZ Jastrzębie-Zdrój
SJ Jaworzno
SK Katowice
SM Mysłowice
SPI Piekary Śląskie
SL Ruda Śląska; dawniej: SRS Ruda Śląska
SR Rybnik
SI Siemianowice Śląskie
SO Sosnowiec
SW Świętochłowice
ST Tychy
SZ Zabrze
SZO Żory
SBE powiat będziński (Będzin)
SBI powiat bielski (Bielsko-Biała)
SBL powiat bieruńsko-lędziński (Bieruń) do 2002 r. STY powiat tyski (Tychy)
SCI powiat cieszyński (Cieszyn)
SCZ powiat częstochowski (Częstochowa)
SGL powiat gliwicki (Gliwice)
SKL powiat kłobucki (Kłobuck)
SLU powiat lubliniecki (Lubliniec)
SMI powiat mikołowski (Mikołów)
SMY powiat myszkowski (Myszków)
SPS powiat pszczyński (Pszczyna)
SRC powiat raciborski (Racibórz)
SRB powiat rybnicki (Rybnik)
STA powiat tarnogórski (Tarnowskie Góry)
SWD powiat wodzisławski (Wodzisław Śląski); SWZ (wprowadzony w maju 2015 r.)
SZA powiat zawierciański (Zawiercie)
SZY powiat żywiecki (Żywiec)

14. Województwo świętokrzyskie (T):

TK Kielce
TBU powiat buski (Busko Zdrój)
TJE powiat jędrzejowski (Jędrzejów)
TKA powiat kazimierski (Kazimierza Wielka)
TKI powiat kielecki (Kielce)
TKN powiat konecki (Końskie)
TOP powiat opatowski (Opatów)
TOS powiat ostrowiecki (Ostrowiec Świętokrzyski)
TPI powiat pińczowski (Pińczów)
TSA powiat sandomierski (Sandomierz)
TSK powiat skarżyski (Skarżysko-Kamienna)
TST powiat starachowicki (Starachowice)
TSZ powiat staszowski (Staszów)
TLW powiat włoszczowski (Włoszczowa)

15. Województwo mazowieckie (W):

WB Warszawa Bemowo
WA Warszawa Białołęka
WD Warszawa Bielany
WE Warszawa Mokotów
WU Warszawa Ochota
WF Warszawa Praga-Południe
WH Warszawa Praga-Północ
Warszawa Rembertów: WW ….A, WW ….C, WW ….E, WW ….X, WW ….Y
WI Warszawa Śródmieście
WJ Warszawa Targówek
WK Warszawa Ursus
WN Warszawa Ursynów
WT Warszawa Wawer
Warszawa Wesoła: WX …Y*, WX …X*
Warszawa Wilanów: WW ….F, WW ….G, WW ….H, WW ….J, WW ….W
Warszawa Włochy: WW ….K, WW ….L, WW ….M, WW ….N, WW ….V, WW ….R, WW ….S, WW ….U, WW ….P, WW….T, WW …W*, WW …X*
WY Warszawa Wola
WX Warszawa Żoliborz
WO Ostrołęka
WP Płock
WR Radom
WS Siedlce
WBR powiat białobrzeski (Białobrzegi)
WCI powiat ciechanowski (Ciechanów)
WG powiat garwoliński (Garwolin)
WGS powiat gostyniński (Gostynin)
WGM powiat grodziski (Grodzisk Mazowiecki)
WGR powiat grójecki (Grójec)
WKZ powiat kozienicki (Kozienice)
WL powiat legionowski (Legionowo)
WLI powiat lipski (Lipsko)
WLS powiat łosicki (Łosice)
WMA powiat makowski (Maków Mazowiecki)
WM powiat miński (Mińsk Mazowiecki)
WML powiat mławski (Mława)
WND powiat nowodworski (Nowy Dwór Mazowiecki)
WOS powiat ostrołęcki (Ostrołęka)
WOR powiat ostrowski (Ostrów Mazowiecka)
WOT powiat otwocki (Otwock)
WPI i WPA powiat piaseczyński (Piaseczno)
WPL powiat płocki (Płock)
WPN powiat płoński (Płońsk)
WPR i WPP powiat pruszkowski (Pruszków); WPS (wprowadzony w styczniu 2010 r.)
WPZ powiat przasnyski (Przasnysz)
WPY powiat przysuski (Przysucha)
WPU powiat pułtuski (Pułtusk)
WRA powiat radomski (Radom)
WSI powiat siedlecki (Siedlce)
WSE powiat sierpecki (Sierpc)
WSC powiat sochaczewski (Sochaczew)
WSK powiat sokołowski (Sokołów Podlaski)
WSZ powiat szydłowiecki (Szydłowiec)
WZ powiat warszawski zachodni (Ożarów Mazowiecki)
WWE powiat węgrowski (Węgrów)
WWL powiat wołomiński (Wołomin); WV (wprowadzony w sierpniu 2003 r.)
WWY powiat wyszkowski (Wyszków)
WZW powiat zwoleński (Zwoleń)
WZU powiat żuromiński (Żuromin)
WZY powiat żyrardowski (Żyrardów)

16. Województwo zachodniopomorskie (Z):

ZK Koszalin
ZS Szczecin; ZZ (wprowadzony w maju 2015 r.)
ZSW Świnoujście
ZBI powiat białogardzki (Białogard)
ZCH powiat choszczeński (Choszczno)
ZDR powiat drawski (Drawsko Pomorskie)
ZGL powiat goleniowski (Goleniów)
ZGY powiat gryficki (Gryfice)
ZGR powiat gryfiński (Gryfino)
ZKA powiat kamieński (Kamień Pomorski)
ZKL powiat kołobrzeski (Kołobrzeg)
ZKO powiat koszaliński (Koszalin)
ZLO powiat łobeski (Łobez) (od 1 stycznia 2002 r.)
ZMY powiat myśliborski (Myślibórz)
ZPL powiat policki (Police)
ZPY powiat pyrzycki (Pyrzyce)
ZSL powiat sławieński (Sławno)
ZST powiat stargardzki (Stargard)
ZSZ powiat szczecinecki (Szczecinek)
ZSD powiat świdwiński (Świdwin)
ZWA powiat wałecki (Wałcz)

 

Dodaj komentarz