Spis treści

      Motocykl nigdy by nie powstał gdyby nie ludzie. Poniżej sylwetki tych, którzy brali udział przy jego powstawaniu i to zarówno w fazie konstrukcyjnej, badawczej – testowej jak i produkcyjnej.To dzięki nim znamy Junaka takim, jakim jest. Wkładali swój zapał i zaangażowanie w jego „narodziny”, modernizację i jak najlepsze wykonanie.

Jest to oczywiście garstka wszystkich biorących udział w powstawaniu Junaka, którą znamy lub do których udało się nam dotrzeć. Dzięki zaangażowaniu inż. Zbigniewa Konieczka lista ta została wzbogacona szczególnie o pracowników Szczecińskiej Fabryki Motocykli, którzy wzięli udział w naszym VII Spotkaniu Miłośników Junaka na Łasztowni.

Jeśli brałeś udział w powstawaniu Junak (lub ktoś z twojej rodziny) a nie ma Cię wśród wymienionych osób, prosimy skontaktuj się z nami koniecznie !

Sylwetki prezentowane są w kolejności alfabetycznej i będą w miarę możliwości uzupełniane.

Z fotogalerii inż. Kazimierza Kubiaka

1. Bartnik Maria

Inżynier elektryk, pracownik SFM, kierownik Działu Elektrycznego.


2. Białas Aniela

Pracownik zaopatrzenia SFM.


3. Białas Edward

W czasie Junaka był uczniem na produkcji w SFM.


4. Białas Zenon

Tokarz i technik normowania w SFM.


5. Chojnacki Jerzy

Członek Honorowy Stowarzyszenia Miłośników i Posiadaczy Motocykla Junak SFM.

Urodzony w 1943 roku w Bydgoszczy. Pracownik SFM od 2.07.1962 do 30.06.1987 roku. Rozpoczynał pracę w dziale Serwisu (szefem wówczas był Janusz Kamiński). Kierownik Fabrycznej Stacji Obsługi oraz odpowiedzialny za Autoryzowane Stacje Obsługi.


6. Dąbrowski Czesław

Uczeń w w SFM, zajmował się montażem kół.


7. Dąbrowski Jerzy

Organizator bicia rekordu prędkości na Junaku.


8. Dragan Henryk

Tokarz w dziale Produkcji i Narzędziowni w SFM.


9. Drążewska Stanisława

Referent i planista do spraw materiałowych w przygotowaniu produkcji w SFM.


10. Drążewski Kazimierz

Spawacz, kontroler w narzędziowni w SFM.


11. Dworak Ryszard

Urodzony 25 października 1928 roku w Warszawie, zmarł w dniu 21 maja 2023 roku.
Artysta-Plastyk, absolwent Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Twórca projektu wózka bocznego „Dingo” oraz foteli do mikrosamochodu Smyk w wersji B31.
Więcej o Panu Ryszardzie znajdziecie w naszych artykułach:
1. Ryszard Dworak i historia wózka bocznego „Dingo”
2. Ryszard Dworak – pozostała twórczość


12. Elerowska Maria

Rozdzielca na produkcji a następnie operator kserografu w Burze Konstrukcyjnym SFM.


13. Fortuński Stanisław

Urodzony 17.08.1912 roku. Technik, dyrektor Szczecińskiej Fabryki Motocykli w latach 1953 -1963.


14. Frost Romuald

Inżynier, pracownik szczecińskiej fabryki, jeden z twórców-projektantów motocykla trójkołowego Gryfia.


15. Głowinkowski Grzegorz

Referent, brygadzista, frezer i zastępca kierownika działu w SFM.


16. Gromadzki Brunon

Inżynier, ur. 1938 roku w Dobrynce. Pracownik SFM od 4.09.1956. Pracę rozpoczynał od działu Głównego Mechanika następnie pracownik Kontroli Jakości (na produkcji i w dziale narzędziowym). Kolejnym etapem była praca, jako konstruktor urządzeń specjalnych w Dziale Postępu. Pracował w zespole opracowującym Gryfię.


17. Grzesiukiewicz Janina

Pracownik w dziale produkcji SFM.


18. Grzesiukiewicz Jerzy

Konstruktor w SFM.


19. Hołowacz Józef

Monter i kontroler objeżdżacz motocykla B20 w SFM.


20. Ignatowicz Jan

Magister inżynier, kierował zespołem pracującym nad konstrukcją Junaka w Biurze Konstrukcyjnym Przemysłu Motoryzacyjnego w Warszawie. Absolwent Wydziału Mechanicznego Politechniki Łódzkiej w specjalności „budowa samochodów i traktorów” (tytuł inżynierski uzyskał na początku 1954 roku), pracował w łódzkiej fabryce w Biurze Konstrukcyjnym TK od początku uruchomienia produkcji silnika S03 tj. od 1955 roku. Brał aktywny udział w modernizacji silnika S03, a także nad pracami konstrukcyjnymi prototypowych silników S130 i S131. W latach 1958-62 był kierownikiem działu konstrukcji i badań motocykli w BKPMot.


21. Jamroziak Józef

Inżynier konstruktor, kierownik sekcji konstrukcyjnej.


22. Janiszewski Waldemar

Tokarz w SFM.


23. Januszkiewicz Leopold

Urodzony w 1935 roku w Wilnie. Pracownik SFM od 10.11.1960 do 1991 roku. Pracował początkowo jako rozdzielca (dostarczanie elementów na linię produkcyjną) przy modelu B20 i wózków bocznych WB1, następnie jako planista. Następnie, pracownik działu głównego konstruktora (wówczas szefem był Andrzej Kazuba). W późniejszym czasie kierownik Wydziały Remontu Maszyn. Członek sekcji sportowej (wówczas kierownikiem tej sekcji był Włodzimierz Szpetkowski, pozostali członkowie to Orzepowski, Miranowski, Wiatr, Kurowski).


24. Jardzioch Stanisław

Technolog, starszy technolog, kierownik izby pomiarów w SFM.


25. Jurksztowicz Zbigniew

Inżynier, pracownik SFM. Pracował jako konstruktor, kierownik sekcji obsługi w dziale Głównego Konstruktora. Był jeden z twórców – projektantów motocykla trójkołowego.


26. Karpiński Wiktor

Pracownik kontroli technicznej w SFM.


27. Kazuba Andrzej

Inżynier, pracownik szczecińskiej fabryki, Główny Technolog, Główny Konstruktor.


28. Kijewski Ludwik

Tokarz w SFM.


29. Kochanowski Stanisław

Inżynier, człowiek, który wniósł przeogromny wkład w kształt silników. Pracujący nad nim od początku uruchamiania produkcji w Łodzi poprzez wszystkie istotne zmiany konstrukcyjne, aż po prototypowe silniki S130 i S131. Twórca przystawki sportowej do iskrownika, umożliwiającej wyjęcie iskrownika bez konieczności ponownego ustawiania położenia zapłonu.


30. Koman Paweł

Urodzony 19.09.1927, zmarł 11.07.2018. Pochodził ze Stalowej Woli.
Sportowiec, był zawodnikiem Gdańskiego Klubu Motocyklowego „Budowlani”, jeździł w rajdach motocyklowych na Junaku. To również osoba, która w 1958 roku w SFM, brała bezpośredni udział w powstawaniu Junaka M07R, czyli motocykla stworzonego specjalnie do rajdów.  W roku 1958 Paweł Koman na Junaku w Międzynarodowym Rajdzie Tatrzańskim zdobył srebrny medal. W sumie w MRT wystartował dziesięć razy (w tym pięć razy na Junaku), aż do końca swojej kariery zawodowej w 1963 roku. W latach 1957 do 1983 członek i wiceprezes Automobilklubu Morskiego, Oddziału Gdańskiego PZM oraz członek Zarządu Głównego PZM.


31. Konecki Adam

Tokarz, pracownik i brygadzista działu Kontroli Jakości w SFM.


32. Konieczek Zbigniew

Członek Honorowy Stowarzyszenia Miłośników i Posiadaczy Motocykla Junak SFM.

Magister inżynier, urodzony 29.09.1932 roku w Zbąszyniu. Zmarł 24.10.2022 roku w Szczecinie. Pracę w SFM rozpoczął w lutym 1958 roku początkowo, jako konstruktor w Biurze Konstrukcyjnym. Następnie był Kierownikiem Sekcji Prób i Badań przy Dziale Głównego Konstruktora Szczecińskiej Fabryki Motocykli. Pracował w zespole opracowującym Gryfię. Za czasów Polmo Główny Konstruktor i Szef Służby Konstrukcyjno – Technologicznej.
Fotogaleria inżyniera.


33. Kończykowski Witold

Inżynier, odpowiadał za zawieszenie samochodu SMYK.


34. Kozłowski Stanisław

Tokarz w SFM.


35. Krysiński Zenon

Tokarz w SFM.


36. Kubiak Kazimierz

Członek Honorowy Stowarzyszenia Miłośników i Posiadaczy Motocykla Junak SFM.

Urodzony w styczniu 1934 w Żninie. Inżynier, pracownika SFM, kierownika Kontroli Technicznej. Był przedstawicielem Motoimportu, mechanikiem gwarancyjnym oraz organizatorem obsługi motocykli eksportowanych na Kubę. Autor wspomnień pt: Kuba wyspa jak wulkan gorąca

Fotogaleria inżyniera.


37. Kubiak Urszula

Członek Honorowy Stowarzyszenia Miłośników i Posiadaczy Motocykla Junak SFM.

Laborantka w laboratorium chemicznym, pracownik działu Kadr oraz sekretarka dyrektora naczelnego SFM.


38. Kurowski Edward

Sportowiec. Jednym z największych sukcesów sportowych był start w 1960 roku w XXXV Sześciodniówce FIM w Bad Aussee (Austria) czterech motocykli Junak 350, na których Franciszek Stachiewicz, Edward Kurowski i Konrad Stabiński zdobyli srebrne medale. W sześciodniówce z 1962 roku, odbywającej się w Garmisch-Partenkirchen (RFN) wzięły udział cztery dobrze przygotowane Junaki. Wszystkie dotarły do mety, a ich kierowcy Edward Kurowski, Janusz Orzepowski, Franciszek Stachiewicz i Zenon Wiatr zdobyli złote medale.

Więcej w książce Aleksego Pawlaka „Junak i Edward Kurowski oraz wspomnienia Zdzisława Szczerbińskiego”


39. Kwiatkowski Andrzej

Członek Honorowy Stowarzyszenia Miłośników i Posiadaczy Motocykla Junak SFM.

Urodzony 29 grudnia 1922, zmarł 18 sierpnia 2013. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Inżynier, organizator testów Junaka dla wojska w Sulejówku. Autor wielu publikacji o Junaku i dla sportowców motocyklowych między innymi: WYSZKOLENIE SPORTOWCA MOTOCYKLOWEGO (do użytku wewnętrznego):

      • CZĘŚĆ II – WEJŚCIE W SPORT MOTOCYKLOWY
      • CZĘŚĆ III – JAZDA RAJDOWA
      • CZĘŚĆ V – JAZDA WYŚCIGOWA

Wspomnienia Pana Andrzeja Kwiatkowskiego: Moje kontakty z Junakiem


40. Łoniewski Andrzej

Inżynier, urodzony w 1937 roku w Warszawie. Pracownik SFM od 5.12.1955 do 2002 roku. Pracę rozpoczyna, jako młodszy technolog a kończy, jako Główny Technolog.


41. Mrówka Zenon

Inżynier, pracownik SFM, kierownik zespołu opracowującego Gryfię. W późniejszych czasach dyrektor fabryki.


42. Mysłowska Bogdana

Laborantka, starszy kontroler, kierownik laboratorium pomiarowego w SFM.


43. Nowik Stanisław

Narzędziowiec a następnie technolog w SFM oraz Polmo Szczecin. Opracował oprzyrządowanie do seryjnej produkcji min. bagażnika – tzw. kratki na bak, osłony stacyjki i wzmocnienia ramy modelu M10 – tzw. “jaskółki”.


44. Nowosad Lesław

Pracownik SFM, kierownik Sekcji Prób i Badań (przed inż. Zbigniewem Konieczkiem). Konstruktor podwozia motocykla M14 Iskra.


45. Olechnowicz Natalia

Kierownik rozdzielni, pracownik działu handlowego w sekcji reklamacji SFM.


46. Ornaf Leszek

Członek Honorowy Stowarzyszenia Miłośników i Posiadaczy Motocykla Junak SFM.

Inżynier, wieloletni pracownik łódzkiej fabryki. Konstruktor silnika S132 do prototypowego motocykla M14 „Iskra” Pracował również nad modernizacją silników S130 i S131.


47. Piątkowski Maciej

Członek Honorowy Stowarzyszenia Miłośników i Posiadaczy Motocykla Junak SFM.

Inżynier, świadek narodzin Junaka. 
Do Jego osiągnięć zaliczyć należy udział w pięcioosobowej grupie projektującej Osę M 52, oraz projekt autorski motocykla M 16 „Tarpan”, który ze względu na zmianę profilu produkcji zakładów WFM, nie trafił do produkcji seryjnej, a jedynie został prototypem (jeden z egzemplarzy posiada Pan Piątkowski). Więcej o konstrukcjach inż. Piątkowskiego można dowiedzieć się z książki mgr inż. Andrzeja Zielińskiego „Polskie motocykle 1946-1985”. Pan Inż. Piątkowski pracował w biurze konstrukcyjnym WFM. Tam właśnie spotkał się z projektem motocykla M 07 znanego później jako Junak, opracowanego przez Biuro Konstrukcyjne Przemysłu Motoryzacyjnego na potrzeby wojska. Projekt zakładał produkcję motocykla w zakładach WFM, jednak zakłady te nie mogły sprostać temu wyzwaniu. WFM nie było w stanie przygotować technologii pod produkcje Junaka, jej techniczne możliwości ograniczały się do produkcji małych, prostych motocykli M 06. Wojsko zrezygnowało z motocykla, dokumentacja w kilku egzemplarzach trafiła pod opiekę Pana Piątkowskiego. 
W tym czasie do zakładów WFM trafił inż. Andrzej Kwiatkowski, a Pan Piątkowski został jego asystentem. Inż. Kwiatkowski postanowił poprawić fatalne prowadzenie motocykla, który jako prototyp był wykonany w kilku egzemplarzach. Co zmieniono? – Pan Piątkowski nie pamięta. Po dwóch miesiącach inż. Kwiatkowski zrezygnował z pracy w zakładach WFM, pozostałymi zmianami zaprojektowanymi przez inż. Kwiatkowskiego zajął się Pan Piątkowski. Były to drobne zmiany kosmetyczne wynikające z doświadczenia inż. Kwiatkowskiego. Jedną z nich była zmiana uszczelnienia osłon przednich lag z górną półką. Produkcje motocykla Junak M07 powierzono zakładom w Szczecinie , tam też trafiła cała dokumentacja. Inż. Piątkowski za opiekę nad dokumentacją dostał prawo nabycia Junaka za połowę ceny (ok. 12 000 zł), z której oczywiście skorzystał. Brał też udział w organizowaniu wystawy Junaków w Chińskiej Republice Ludowej. W audioarchiwum Stowarzyszenia znajduje się wielogodzinne nagranie wideo z rozmowy z Panem Maciejem.


48. Piekarski Jerzy

Kierownik działu Ekonomicznego, Główny Ekonomista w SFM.


49. Poraziński Stefan

Inżynier, pracownik BKPMot. Projektował podwozie Junaka. Przed wojną pracował w Państwowych Zakładach Inżynierii i był współtwórcą motocykla Sokół.


50. Pożyczka Antoni

Tokarz, nastawiacz maszyn, mistrz i zastępca kierownika działu w SFM.


51. Prugar –Ketling Bogusław

Magister inżynier, dyrektor Techniczny, dyrektor naczelny SFM po Stanisławie Fortuńskim.


52. Rękawek Marian

Spawacz w SFM.


53. Rumianek Marian

Monter w dziale Montażu w SFM.


54. Seredyński Józef

Członek Honorowy Stowarzyszenia Miłośników i Posiadaczy Motocykla Junak SFM.

Organizator zawodów motokrosowych, specjalista od torów do wyścigów terenowych.


55. Siwiński Henryk

Monter, technolog w biurze produkcji SFM.


56. Stachewicz Franciszek

Członek Honorowy Stowarzyszenia Miłośników i Posiadaczy Motocykla Junak SFM.

Urodzony 01.09.1933, zmarł 30.11.2014 roku. Zawodnik klubu Budowlani Gdańsk startujący na Junaku. Kierowca Junaka, na którym został pobity polski rekord prędkości polskiego motocykla.

W 1958 roku dosiadając Junaka zdobył zloty medal w premierowej odsłonie crossowych Mistrzostw Polski. Największym sukcesem polskiego motocyklisty były 2 złote medale przywiezione w 1962 roku z Garmisch-Partenkirchen. Franciszek Stachewicz w XXXVII Sześciodniówce FIM zwyciężał indywidualnie i drużynowo. Zespól fabryczny, w skład, którego wchodził Franciszek Stachewicz z Junakiem, zdobył tam Wielki Zloty Medal FIM w kategorii producentów. Medal ten jest równoważny tytułowi fabrycznego mistrza świata.


57. Stefański Kazimierz

Tokarz i ustawiacz maszyn w SFM.


58. Szczerbiński Zdzisław

Inżynier, autor artykułu pt: Wspomnienia Pierwszego Mistrza montażu motocykli “JUNAK”

Więcej w książce Aleksego Pawlaka „Junak i Edward Kurowski oraz wspomnienia Zdzisława Szczerbińskiego”


59. Szewczyk Wiesław

Jeden z testerów Junaków dla wojska w Sulejówku. Współpracownik inż. Andrzeja Kwiatkowskiego.


60. Szpetkowski Włodzimierz

W czasach SFM był kierownikiem Sekcji Sportowej.


61. Szydłowski Stanisław

Fabryczny tester motocykli Junak.


62. Tomaszewski Bogdan

Inżynier, pracownik SFM, zastępca Głównego Konstruktora.


63. Tuszyńska Natalia

Pracownik Magazynu Wyrobów Gotowych SFM.


64. Walków Mieczysław

Inżynier, urodzony 09.1932 roku. Pracownik SFM od 3.10.1956 do 3.10.1973 roku. Pracę rozpoczął od sekcji oprzyrządowania, jako konstruktor przyrządów, gdy szefem był Józef Kozera z Warszawy. Po krótkim czasie z powodu wyjazdu do stolicy P. Kozery zostaje kierownikiem sekcji oprzyrządowania.

Konstruktor między innymi stanowiska do badania zmęczeniowego ramy, giętarki hydraulicznej do rur wydechowych, przyrządu do jednoczesnego zaplatania i centrowania kół, przenośnika gotowych kół na stanowisko montażowe, stanowiska rolkowego do jazdy próbnej.

Autor wspomnień pt:
1. JUNAK. Historia uruchomienia motocykla JUNAK z mojego punktu widzenia.
2. FMS – POLMO na gruzach Fabryki Motocykli JUNAK

Forogaleria inżyniera cz1.
Forogaleria inżyniera cz2.


65. Wiatr Zenon

Sportowiec. Zdobywca złotego medalu w Sześciodniówce FIM w 1962 roku odbywającej się w Garmisch-Partenkirchen (RFN).

Więcej w książce Aleksego Pawlaka „Junak i Edward Kurowski oraz wspomnienia Zdzisława Szczerbińskiego”


66. Wójcicki Karol

Inżynier, pracownik BKPMot. Główny projektant samochodu SMYK.

Wywiad z synem Pana Karola.


67. Wójcicki Krzysztof

Inżynier. Pracownik BKPMot, projektował silnik Junaka. Przed wojną był współtwórcą motocykla Sokół.


68. Wójcik Danuta

Kierownik działu socjalnego SFM.


69. Zakrzewski Czesław

Najlepszy mechanik SFM


70. Zdun Anna

Technolog i organizator w Szczecińskiej Fabryce Motocykli.


71. Zgliczyński Andrzej

Inżynier, pracownik BKPMot. Konstruktor nadwozia samochodu SMYK.


72. Zubrzycki Leon

Inżynier, Kierownik laboratorium chemicznego SFM.


73 Zygadlewicz Janusz

(1931-1987) Architekt, scenograf, projektant form użytkowych. Stylista nadwozia samochodu SMYK model B31. Studia rozpoczął w 1951, od poznańskiej Szkoły Inżynierskiej (na wydziale architektury), kontynuował w 1952 na Politechnice Gdańskiej, a w latach 1953-55 na Politechnice Warszawskiej. Po studiach, w 1956 został konsultantem do spraw plastycznych Biura Konstrukcyjnego Przemysłu Motoryzacyjnego. W latach 1958-70 tworzył scenografie dla Telewizji. W latach 1958-62 pisywał do pisma “Motor”, od 1965 roku współpracował z Zakładami Radiowymi “Diora” w Dzierżoniowie, w latach 1972-78 projektował dla Zakładów Radiowych im. Kasprzaka w Warszawie.
Więcej o Januszu Zygadlewiczu w artykule Zenka Młotka.