CZĘŚĆ S
SILNIK
| Nr zespołu | Nazwa zespołu |
|---|---|
| SO3.10.00 | Głowica i cylinder |
| SO3.20A.00 | Układ korbowy |
| SO3.22.00 | Rozrząd i napędy |
| SO3.25.00 | Pompa olejowa |
| SO3.30.00 | Obudowa |
| SO3.40.00 | Sprzęgło |
| SO3.43.00 lub S130.43.00 | Zmieniacz biegów |
| SO3.44.00 | Rozrusznik |
| SO3.50.00 | Napędy elektryczne |
| GM26U1 | Gaźnik |
| SO3.95.00 | Instalacja elektryczna silnika (patrz część E) |
Przed wymontowaniem silnika z ramy należy spuścić olej ze zbiornika oleju, skrzynki biegów i komory sprzęgłowej. Celem wymontowania silnika należy wykonać następujące czynności:
1. wymontować zbiornik paliwa
2. odłączyć rurę wydechową
3. odłączyć gaźnik od filtru powietrza
4. odłączyć linki sprzęgła, odprężnika, przepustnicy i przesłony powietrznej gaźnika
5. odłączyć przewody prądnicy, światełka biegu luzem (pod pokrywą prądnicy) oraz przewód masowy od iskrownika.
3. ROZMONTOWANIE SILNIKA
Przed przystąpieniem do demontażu silnika na podzespoły, cały silnik musi być z zewnątrz dokładnie umyty. Sposób mycia uzależniony jest od możliwości zakładu naprawczego.
Aby nie dopuścić do uszkodzenia części przy demontażu silnika (rys. S-1) należy zachować podaną kolejność demontażu na zespoły, jak i dalej na części.
1. Zdjąć gaźnik po odkręceniu 2 nakrętek mocujących.
2. Zluzować, wg kolejności podanej na rysunku S-3, 4 nakrętki mocujące głowicę, a następnie wykręcić je całkowicie i wyjąć wraz z podkładkami 36 (rys. S-22).
3. Odkręcić nakrętkę łącznika 2 i 4 śruby mocującej osłony dolne popychaczy (rys. S-4).
4. Zdjąć głowicę (rys. S-23) unosząc ją do góry z jednoczesnym przytrzymaniem palcami lewej ręki lasek popychaczy, znajdujących się wewnątrz osłon, po czym można wyjąć same laski.
5. Zluzować śrubę zaciskającą dźwignię rozrusznika i zdjąć dźwignię z wałka.
1÷4 – kolejność odkręcania
1 – śruby mocujące osłony, 2 – nakrętka łącznika
1÷6 – nakrętki mocujące, 7 – miejsce do wkręcania manometru
6. Odkręcić w kolejności 1-6 (rys. S-5) specjalne nakrętki z nacięciem na wkrętak. Wyjąć nakrętki oraz podkładki aluminiowe, znajdujące się pod łbami nakrętek. Gdyby istniały trudności w odkręcaniu, można lekko popukać poosiowo poprzez wkrętak w nakrętki. W celu łatwiejszego zdjęcia pokrywy można uderzyć młotkiem gumowym w dźwignię sprzęgła (nie wolno opukiwać pokrywy na obwodzie, gdyż jest ona ustalona na kołkach bazujących).
7. Zdjąć sprężynę rozrusznika z zaczepu 1 chwytając szczypcami za końcówkę 2 z jednoczesnym przytrzymaniem lewą dłonią sprężyny, by nie wyskoczyła gwałtownie z zaczepu na wałku. Zdjąć tarczę oporową sprężyny 3. Odczepić przewód światełka biegu luzem 4 odkręcając wkręt mocujący (rys. S-6).
1 – zaczep sprężyny, 2 – sprężyna rozrusznika, 3 – tarcza oporowa sprężyny, 4 – kontakt światełka biegu luzem
8. Włączyć I bieg i wyjąć kompletny zmieniacz biegów zsuwając uprzednio sprężyny zmieniacza 1, 2, 3 i 4 z zaczepów na korpusie zmieniacza 5 (rys. S-77A) – zaczepy dla sprężyn płaskich są tylko w wersji wg rys. S-77A.
9. Zdjąć korpus zmieniacza 5 (rys. S-77A) odkręcając 2 wkręty mocujące.
10. Wyjąć z otworu w wałku głównym skrzynki biegów 2 pręty 1 i 3, 2 kulki popychaczy 2 i 4 po nachyleniu silnika na lewą stronę. O ile pręt 3 i kulki 2 i 4 nie wysuną się, należy pamiętać o ich wyjęciu przy demontażu sprzęgła, po odkręceniu oporu popychacza 15 (nakrętki) (rys. S-66).
1÷7 – wkręty mocujące, 8 – wskaźnik poziomu oleju
11. Odkręcić w kolejności 1-7 (rys. S-7) wkręty mocujące prawą pokrywę i wyjąć je wraz z podkładkami aluminiowymi, które są pod łbami wkrętów. Opukać gumowym młotkiem pokrywę na obwodzie i zdjąć z obudowy.
12. Zabezpieczyć wał korbowy przed obrotem w lewo, klinem trzymającym R-628/2/2 włożonym między obudowę a koło łańcuchowe wyjściowe, lub włożyć klocek mosiężny (włączony I bieg). Wykręcić z osi wałków rozrządu śruby ustalające 1 (rys. S-40) oraz nakrętkę mocującą koło zębate podwójne 9 (rys. S-33).
Po odkręceniu nakrętek mocujących pokrywę rozrządu zdjąć ją za pomocą ściągacza (rys. S-8).
13. Wyjąć koło zębate rozrządu 8, 14 i 15 (rys. S-40).
14. Odkręcić 3 nakrętki mocujące obudowę napędu iskrownika (rys. S-80) i łącznie z iskrownikiem zdjąć całość z obudowy silnika.
15. Wyjąć z obudów przewód światełka biegu luzem. Odkręcić dwie nakrętki 8 mocujące opaskę prądnicy 9. Po wyjęciu sprężyny zabezpieczającej 11 wkręcić w prawą obudowę śrubę dociskającą 10 i wyjąć prądnicę (rys. S-80).
16. Odkręcić 8 wkrętów 17 mocujących pokrywkę 16 (umieszczoną w dolnej części obudowy silnika) i zdjąć ją wraz z siatką 10 oraz z uszczelkami 15 (rys. S-46).
17. Odkręcić wkręty 1 (rys. S-9) i wymontować pompę olejową z obudowy wkładając wkrętak między kątownik oporowy a kulkę 1 (rys. S-46) osadzoną w kole zębatym śrubowym 2 (rys. S-46).
1 – wkręty mocujące pompę olejową
18. Zdjąć koło zębate podwójne (rys. S-10) ściągaczem R-684 lub SO3-N-2051.
19. Odkręcić kluczem pazurkowym SO3-N-2228 w prawo (lewy gwint) nakrętkę amortyzatora (rys. S-11). Przy odkręcaniu z ostatnich zwojów przytrzymać klucz poosiowo lewą dłonią, zabezpieczając się przed nagłym wyskoczeniem nakrętki.
Koło łańcuchowe wyjściowe musi być zabezpieczone jak wyżej w punkcie 12. Wyjąć sprężynę amortyzatora 22 (rys. S-33).
Od Nr 77789 silniki są produkowane bez amortyzatora sprężynowego i w tym wypadku nakrętkę mocującą podwójne koło łańcuchowe należy odkręcać kluczem o rozwartości 30mm.
20. Odkręcić w prawo, przy wale korbowym zabezpieczonym przed obrotem, jak w pkt. 12 (lewy gwint), kluczem pazurkowym SO3-N-2229, opór popychacza sprzęgła (rys. S-12). Wyjąć popychacz 14 (rys. S-66).
21. Zmienić kierunek zabezpieczenia koła łańcuchowego przed obrotem, a następnie odkręcić w lewo (prawy gwint) nakrętkę regulującą ugięcie sprężyny (rys. S-13) i wyjąć części sprzęgła: kołnierz oporowy sprężyny 13, sprężynę 12, podkładki dystansowe 17, miskę dociskającą 10, tarcze korkowe 21 i tarcze cierne pełne 20, 22 i 23 (rys. S-66).
22. Odkręcić w lewo (prawy gwint) nakrętkę mocującą zabierak sprzęgła (rys. S-14).
1 – przeciwnakrętka, 2 – śruba regulacyjna
23. Opuścić napinacz łańcucha poprzez zluzowanie przeciwnakrętki 1 i wkręcanie śruby 2 (rys. S-15), wyjąć ogniwo złączane łańcucha po zsunięciu zapinki i zdjąć łańcuch sprzęgłowy.
24. Zdjąć z czopa prawego wału korbowego: sprzęgło amortyzatora 21, koło łańcuchowe 20 (rys. S-33) i pierścień kątowy H1305, ustalający poosiowo rolki łożyska N1305.
25. Zdjąć koło łańcuchowe z zabierakiem sprzęgła kompletne ściągaczem SO3-N-2899 (rys. S-16). Po zejściu zabieraka sprzęgła z wieloklinu na wałku, wyjmować dalej wspólnie z kołem łańcuchowym, aby zapobiec rozsypaniu się rolek łożyska sprzęgła (24 szt.). Wyjąć tarczę oporową 1 i dwa półpierścienie 2 (rys. S-16).
26. Zdjąć pokrywę wewnętrzną 29 (rys. S-66) komory sprzęgłowej po odkręceniu 8 wkrętów mocujących.
1 – tarcza oporowa, 2 – półpierścienie zabezpieczające
27. Wykręcić wkręt mocujący i zdjąć podkładkę zabezpieczającą 10 (rys. S-72). Kluczem R-628 (rys. S-17) odkręcić w lewo nakrętkę 9, mocującą koło łańcuchowe 8 (rys. S-72), które następnie ściągnąć ściągaczem SO3-N-2051 lub SO3-N-2899 (rys. S-18). Wyjąć tulejkę odległościową 7 (rys. S-72).
28. Odkręcić nakrętki 1 – 7 mocujące pokrywę skrzyni biegów i następnie w miejsce 2 otworów ”O” wkręcać na przemian po kilka zwojów śruby M6, aż do wyjścia pokrywy z podtoczenia w obudowie. Celem równoczesnego wyjęcia pokrywy z elementami skrzynki biegów należy uderzać lekko, poosiowo, przez pręt mosiężny, w wałek główny od strony komory sprzęgłowej. Wyjąć pokrywę skrzynki biegów wraz z wałkami, kołami zębatymi i przesuwkami zgodnie z rysunkiem S-20. W obudowie prawej pozostaje tylko koło zębate wyjściowe z wałkiem 6 (rys. S-72).
UWAGA! Przy rozbiórce skrzynki biegów należy zwrócić uwagę gdzie i jakiej grubości podkładki odległościowe znajdują się na poszczególnych wałkach w celu uniknięcia trudności przy montażu.
O – otwory gwintowane do wyciągania pokrywy
1÷13 – nakrętki mocujące obudowę, 8 – śruba ustalająca
29. Wyjąć cylinder. Celem ułatwienia wyjęcia cylindra odkręcić, po kilka zwojów, nakrętki 5 i 11 (rys. S-21) ściągające dwie śruby dwustronne obudów w pobliżu cylindra.
30. Zdjąć dwa pierścienie 2 (rys. S-33) zabezpieczające sworzeń tłokowy, posługując się szczypcami o odpowiednio zaszlifowanych końcówkach, wkładając je w specjalne wycięcia w tłoku, pokazane na rys. S-34. Wycisnąć sworzeń tłokowy i zdjąć tłok.
31a. Odkręcić w oznaczonej kolejności na rys. S-21 nakrętki łączące śruby dwustronne obudów. Rozłączenie obudów przeprowadzać uderzając w specjalne do tego celu służące półki, dotyczy to silników od Nr 029550. Silniki te posiadają obudowy bazowane na wytoczonym zamku i jednej tulejce ustalającej.
31b. Silniki o numeracji wyższej posiadają obudowy silnika bazowane na 2 tulejkach ustalających 10, 13 i jednej pasowanej śrubie 14 (rys. S-49). Rozłączenie tych obudów stwarza pewne trudności i dlatego niezależnie od specjalnych półek należy używać ściągaczy:
R – 700 wkręcić w tulejkę 13 (rys. S-49) w prawej obudowie – patrz rysunek przyrządu,
R – 701 przykręcić płytkę ściągacza dwoma nakrętkami do płaszczyzny pod pokrywę skrzynki biegów – patrz rysunek przyrządu.
Z obudów po odkręceniu nakrętek należy wybić śrubę ustalającą 14 (rys. S-49) i następnie wkręcając równomiernie śruby ściągaczy rozłączyć połówki obudowy.
W żadnym przypadku nie wolno rozłączać obudów za pomocą narzędzi wkładanych między płaszczyzny stykowe.
32. Po zdjęciu obudowy lewej wyjąć wał korbowy.
Mając tak rozmontowany silnik można przystąpić do rozbierania poszczególnych zespołów, w stopniu uzależnionym od potrzeb naprawczych, mycia części, klasyfikacji i ich naprawy. Dalszy demontaż uwzględniony zostanie przy omawianiu naprawy. Zespoły i części muszą być dokładnie umyte (odtłuszczone) i wysuszone. Przebieg procesu odtłuszczania zależny jest od jakości posiadanych urządzeń przez zakłady naprawcze i od dostępnych środków, specjalnie przeznaczonych do tego celu i dlatego nie będziemy tu szczegółowo omawiali procesu odtłuszczania.
4. KONTROLA, SEGREGACJA I KLASYFIKACJA CZĘŚCI
Przeprowadzić dokładne oględziny i pomiary zespołów i części. Części rozebrane mogą być zużyte w niejednakowym stopniu lub zniszczone w czasie awarii i dlatego w zależności od stanu dzielimy je na grupy:
– niewymagające naprawy,
– do naprawy,
– nienadające się w ogóle do naprawy.
Tablica 5 podaje wymiary i pasowania części nowych, przewidziany luz lub wcisk, wymiar po uwzględnieniu zużycia części oraz przewidziane podwymiary i nadwymiary naprawcze. Wartości podane, są podstawą do klasyfikacji i naprawy części. Znaczna część materiału jest zawarta w następnym punkcie dotyczącym naprawy zespołów. Uwagi tam ujęte będą pomocne przy ocenie poszczególnych zespołów czy części.
Zasadniczo klasyfikację części należy przeprowadzać w ciągu całego przebiegu rozbierania silnika, przez co uniknie się niepotrzebnych czynności przy zbytecznym demontażu części dobrych. W poprzednim punkcie omówiono całkowity demontaż silnika, jednak należy, przy naprawach bieżących i okresowych, wykonywać tylko to, co będzie niezbędnym, by przeprowadzić naprawę zużytych zespołów i części. Ostateczną klasyfikację przeprowadzić według wyżej wymienionych grup, przy czym:
1. Do grupy pierwszej zaliczyć części, których odchyłki, wymiarowe i kształtu geometrycznego będą zawierały się w granicach tolerancji części nowych lub których zużycie będzie kształtowało się w stopniu mniejszym od maksymalnego dopuszczalnego zużycia, ale w zakresie zapewniającym jeszcze prawidłową współpracę części do następnej naprawy głównej.
2. Do grupy drugiej zaliczyć części, których zużycie lub uszkodzenie przekroczyło granice dopuszczalne, a istnieje możliwość naprawy.
3. Do grupy trzeciej zaliczyć wszystkie części, których zużycie lub uszkodzenie przekracza możliwości naprawcze lub gdy naprawa jest nieopłacalna wobec możliwości wymiany części na nowe.