6.7. Skrzynka biegów
1 – koło zębate I biegu, 2 – koło zębate II biegu, 3 – wałek główny, 4 – koło zębate III biegu przesuwne, 5 – pierścień oporowy, 6 – koło zębate z wałkiem wyjściowym, 7 – tulejka odległościowa, 8 – koło łańcuchowe, 9 – nakrętka, 10 – podkładka zabezpieczająca, 11 – koło zębate rozruchowe, 12 – koło zębate II biegu przesuwne, 13 – wałek pośredni, 14 – koło zębate III biegu, 15 – koło zębate stałe, 16 – przesuwka, 17 – kołek wodzący, 18 – podkładka odległościowa, 19 – wałek przesuwek, 20 – zatrzask wałka przesuwek, 21 – sprężyna zatrzasku, 22 – korpus zatrzasku, 23 – podkładka odległościowa, 24 – podkładka odległościowa, 25 – pierścień oporowy
Wymontowaną skrzynkę biegów według rysunku S-20 demontować w kolejności (rys. S-72).
- Wybijać równomiernie (przez pręt mosiężny) z pokrywy skrzynki biegów wałki: główny 3 przesuwek 19 i pośredni 13 (przez wałek rozrusznika). Przy wybijaniu wałka przesuwek trzeba podnieść zatrzask 20, który może zaczepić o zazębienie na końcu wałka.
Przy wyjmowaniu wałka pośredniego wyzębi się z koła rozruchowego zatrzask rozrusznika 13 (rys. S-78), który należy wyjąć wraz z popychaczem zatrzasku i sprężyną 9 i 10 (rys. S-78). - Wyjąć zatrzask 20 i sprężynę 21.
- Odgiąć zawleczki zabezpieczające kołki wodzące 17. Kołki wysuną się przy lekkim uderzeniu w przesuwkę, po czym zdjąć przesuwki 16.
- Wycisnąć wałek główny 3 z koła zębatego I biegu 1 lub ściągnąć koło, zdjąć pierścień oporowy 25 i pozostałe części: koło zębate II biegu 2, koło zębate III biegu przesuwne 4 i pierścień oporowy 5.
- Z wałka pośredniego 13 zdjąć koło zębate rozruchowe 11, koło zębate II biegu przesuwne 12. Wycisnąć wałek z koła zębatego stałego 15 lub ściągnąć koło i następnie zdjąć koło zębate I biegu 14.
U W A G A: przy demontowaniu należy zwracać uwagę, gdzie, jakie i jakiej grubości znajdują się podkładki odległościowe na wałkach. Podkładki 18, 23 i 24 przewidziane są do osiowego ustawienia wałków.
Trwałość skrzynki biegów przekracza kilkakrotnie trwałość innych elementów. W przypadku zużycia lub uszkodzenia części wymienia się je na nowe. Wyraźniejsze zużycia występują na powierzchniach bocznych przesuwek 16, w rowkach na przesuwki w kołach zębatych 4 i 12, na kołkach wodzących 17 i w tulejkach kół zębatych 2, 6, 11 i 14 obracających się na wałkach.
Nieznaczne zatarcie powierzchni ciernych, przesuwek i rowków na przesuwki w kołach zębatych można usunąć przez szlifowanie lub przeczyszczenie papierem ściernym.
Przy demontażu należy zwrócić uwagę na charakter zużycia przesuwek i z którymi kołami współpracują poszczególne przesuwki. Równomierne zużycie powierzchni bocznych bez zatarć, świadczy o właściwie złożonej skrzynce biegów. Jednostronne zużycia i zatarcia sygnalizują brak luzu między przesuwką a kółkiem zębatym przesuwnym przy włączaniu określonego biegu.
Szczegółowy opis montażu skrzyni biegów podany jest w części ”Montaż silnika”.