Spis treści
- 20. Pomiar poziomu oleju w Junaku …
- 19. Wypalanie zaworów w Junaku …
- 18. Rozrząd skośny w Junaku …
- 17. Powłoki detali w Junaku …
- 16. Wzmianka o Junaku …
- 15. W 1963 roku przymierzano się do …
- 14. W Junaku projektowano również …
- 13. O Junaku we Francji …
- 12. O Junaku pisano również w DDR …
- 11. Tygodnik „Motor” …
20. Pomiar poziomu oleju w Junaku …
w silniku i skrzyni biegów zmienił się w 1960 roku . W tym roku Zakłady Sprzętu Motoryzacyjnego nr 1 w Łodzi wprowadziły zmianę konstrukcyjną od numeru silnika 16970 polegającą na zastąpieniu dwóch wskaźników poziomu oleju (osobno do silnika i skrzyni biegów) jednym zunifikowanym.
Wzmianka o tym fakcie znajduje się w tygodniku Motor nr 33 (434) z 14.08.1960 roku.
W tym artykule na rysunku jest mały, aczkolewiek ewidentny błąd wymiarowy.
Podano odległość między pierścionkami 140mm, podczas gdy powinno być 130mm. Wymiar 140mm dotyczy położenia górnego pierścienia od dołu linki wskaźnika.
Prawidłowe wymiary dla tych co dorabiają własnoręcznie bagnet podano na poniższym rysunku.
19. Wypalanie zaworów w Junaku …
Jest spowodowane przede wszystkim zbyt małym luzem zaworowy. Dlatego też ważnym jest ustawienie właściwej jego wartości, dla przypomnienia, mierzony na:
– zimnym silniku wynosi 0,05 mm
– ciepłym silniku wynosi 0,20 mm
Różnica tych wielkości wynika z rozszerzalności termicznej materiału głowicy, czyli aluminium.
Mitem natomiast jest wypalanie się zaworów w Junak od stosowania benzyny bezołowiowej (pod warunkiem, że mamy gniazda zgodne z dokumentacją to jest z brązu BA1044A).
Zgodnie z badaniami jakie przeprowadził prof. Feliks Rawski zjawisko to w głównej mierze dotyczy żeliwnych gniazd zaworowych. Na podstawie badań metalurgicznych stwierdzono, że w wyniku działania wysokiej temperatury węgiel z żeliwa ulega „wypalaniu”. W czasach gdy jeżdżono na benzynie z dodatkiem czteroetylku ołowiu – PB(C2H5), ołów zastępował „wypalony” węgiel w przypowierzchniowej warstwie powodując „samoregenerację gniazda”. Wystarczyło, że silnik z gniazdami żeliwnymi przejechał na benzynie z dodatkiem czteroetylku ok. 3000 km by nastąpił proces wymiany węgla na ołów w warstwie powierzchniowej gniazd. Po tym „dotarciu” i stosowaniu później benzyny bezołowiowej już nie obserwowano awarii związanych z wypalaniem się gniazd zaworowych.
Podajemy ten fakt dla tych, którzy mają zamontowane gniazda żeliwne i mocno eksploatują silnik S03.
18. Rozrząd skośny w Junaku …
był również rozważany przez fabrykę.
Poniższe fotki prezentują koła z epoki, które są darem inż. Zbyszka Konieczka dla Stowarzyszenia. Główne przeznaczenie tego typu zazębienia kół rozrządu miało być dla sportu.
17. Powłoki detali w Junaku …
ulegały zmianie w czasie produkcji motocykla. W ramach prób zmniejszania kosztów produkcji niektóre elementy wykańczano zwykłym cynkowaniem zamiast chromowaniem lub w ogóle rezygnowano z powłoki galwanicznej.
Tabelaryczne podsumowanie elementów z powłokami galwanicznymi znajdziesz w dziale „Warsztat/Powłoki detali”
Na chwilę obecną opracowano ją dla detali silnika, reszta wkrótce.
Zainteresowanym przypomnimy, że detale podwozia Szczecińska Fabryka pokrywała we własnej galwanizerni.
16. Wzmianka o Junaku …
i nie tylko pojawiła się w szwedzkim czasopiśmie Mc-Nytt w roku 1961. Zaprezentowano tam motocykl w wersji M07R (rajdowy), wspomniano również o WFM Osa 150. Skan czasopisma do obejrzenia TU.
15. W 1963 roku przymierzano się do …
przeniesienia akumulatora do lewej puszki, tam gdzie był filtr powietrza. Powstały nawet rysunki elementów, aczkolwiek zmiana ta nigdy nie weszła do produkcji. Zmianę tą opracowywał Dział Głównego Konstruktora w Szczecińskiej Fabryce Motocykli.
14. W Junaku projektowano również …
elementy, które dziś dobiera się z wprost z katalogu wybranego producenta. Przykładem tego może być dętka wraz z kominkiem i zaworkiem:
Przykładów można by mnożyć, choćby śruby M6x15 do przykręcania szklanek popychaczy (S03.22.16)
13. O Junaku we Francji …
Kontynuując poszukiwania wzmianek o Junaku w światowej prasie natrafiliśmy na magazyn Moto Revue. Jest to najstarsze francuskie pismo motocyklowe.
Ukazuje się od czerwca 1913 roku, obecnie jako miesięcznik.
O Junaku pisano w numerze 1480 z 27 lutego 1960 roku.
Skan całego artykułu do obejrzenia w dziale Warsztat → Literatura.
12. O Junaku pisano również w DDR …
Wzmianka pojawiła się w czasopiśmie Ilustrierter Motor Sport z 9 lutego 1959 roku. Sam tekst, choć krótki jest co najmniej dziwny, ale to pozostawię Wam pod ocenę. Jedyne co nas zaciekawiło to widok przedniego błotnika za zdjęcia.
Tłumaczenie artykułu:
Junak MO 7
Szczecińska Fabryka Motocykli (PRL) wprowadziła na rynek górnozaworowy silnik 350, który podczas sportowych imprez pozostawił bardzo dobre wrażenie oraz znalazł niepodzielne uznanie wśród fachowców.
Górnozaworowy 350 ccm silnik opatrzony w spokojnie prezentujące się podwozie złożone z ramy z rurą po obu stronach (z przodu teleskopowe widełki, z tyłu wahacz) i z siedziskiem – to wszystko stworzyło ładny, nowoczesny pojazd dla sportu i podróży.
Chociaż nie odważono się jeszcze zrobić kroku w kierunku hamulca pełnopiastowego i zamkniętego łańcucha dwurzędowego, Junak ujawnia liczne szczegóły konstrukcyjne, które dają poznać, że docenia się tu wartość sprawdzonych rozwiązań jak „uspokojone powietrze”. Blok silnika jest na całe szczęście gładki.
Dane techniczne:
Moc 17 PS przy 5700 U/min
Czterobiegowa skrzynia biegów
Gaźnik Jikov
Zapłon magnetyczny IKA
Ogumienie 3,50×19
Waga 160 kg
Średnie zużycie 3,5l/100 km
Najwyższa prędkość 115 km/h
Skan czasopisma zamieściliśmy w wykazie literatury.
11. Tygodnik „Motor” …
jest najstarszym współczesnym czasopismem motoryzacyjny.
Ukazywać się zaczął w roku 1952 (pierwszy numer jest datowany na 2 kwietnia).
Jest w nim wiele artykułów z Junakiem w treści. To w tym tygodniku właśnie, fabryki (między innymi SFM Szczecin i ZSM Łódź) zamieszczały w dziale „Fabryczny serwis informacyjny” wszelkie informacje o zmianach i ewolucji konstrukcji.
Postanowiliśmy przygotować dla Was przegląd poszczególnych roczników, na początek rocznik 1956.