W pierwszych modelach motocykla Junak stosowano kranik przesuwny. Jego przeznaczenie było proste: otwieranie, zamykanie i filtracja paliwa płynącego grawitacyjnie ze zbiornika do gaźnika.
Zdjęcie 1, 2. Kranik siódemkowy – z lewej oryginał, z prawej produkcja współczesna
Późniejsze modele motocykla zostały wyposażone w kraniki bardziej „zaawansowane” posiadające opcję rezerwy. Był to kranik z obrotowym pokrętłem. Produkowały go Zakłady Metalowe z Bielska Białej.
Model ten był powszechnie używany w różnego rodzaju sprzętach długo po zakończeniu produkcji motocykla. Na przestrzeni lat zmieniały się również jego detale wewnętrzne i zewnętrzne. Ten typowo junakowy rozpoznać można po tym że:
– ma wkręcany do korpusu króciec od wężyka (zdjęcie 4) – ma walcowy filtr siatkowy w odstojniku (zdjęcie 8) – ma lewy gwint M18x1,5 na korpusie
W ciekawy sposób pokazał nam te niuanse kolega Krzysiek na jednej ze swoich planszy „Kraniki paliwa KP-3”
Zdjęcie 3, 4 i 5. Kranik ZMB – na środkowym zdjęciu typowo junakowy z wkręcanym króćcem wyprowadzenia paliwa.
Zdjęcie 6 i 7. Kranik ZMB – wersja z innym pokrętłem.
Wewnętrzne różnice to między innymi dwa rodzaje siatki filtrującej (zdjęcie 8, 9) znajdującej się w odstojniku.
Zdjęcie 8 i 9. Kranik ZMB – różne wydania filtrów w odstojnikach.
Artykuł ten jest wstępem do regeneracji samego kranika. Na początek zajmijmy się wyglądem zewnętrznym.
Dla ochrony przed korozją elementów stalowych jakie występują w kraniku ZMB, nakrętka, króciec i wkręt M4 (mocujący pokrętło), zostały one poddane obróbce cieplnej. Mowa tu o oksydowaniu na gorąco co pokazano na zdjęcie 10.
Rezultat ten osiąga się przez rozgrzanie stalowej części do czerwoności i zanurzeniu jej w oleju (olej czysty lub przepalony) dzięki czemu otrzymamy czarną powłokę ochronną.
Parę słów o uszczelkach (komora i odstojnik) kranika. Zawsze należy stosować gumę odporną na działanie benzyny itp. Materiałem spełniającym ten wymóg jest guma typu NBR, która jest właśnie odporna na działanie olejów silnikowych, smarów, benzyny itp. a jej temperatura pracy wynosi od +30 do +100 oC.
Uszczelki te są proste do wykonania w naszych przydomowych warsztatach. Wystarczy zaopatrzyć się w odpowiednią gumę i wycinaki.
Uszczelkę gumową zastosować można również między kranikiem a zbiornikiem (zamiast uszczelki z fibry), daje to lepsze uszczelnienie i łatwość dopasowania ustawienia kranika (kąt obrotu względem zbiornika). Dla osiągnięcia 100% szczelności warto powierzchnie (z której wychodzą rurki doprowadzające paliwo ze zbiornika) splanować.
Zdjęcie 11 i 12. Kranik ZMB – uszczelka i splanowana powierzchnia pod nią.
O innych zabiegach regeneracyjnych przy kraniku w następnej części artykułu.